به طور کلی انکودر( Encoder ) به تجهیزی گفته می شود که یک حرکت مکانیکی (خطی و دورانی) را به سیگنال الکتریکی تبدیل کرده تا بتوان مشخصه های متفاوتی را از آن سیگنال مورد استفاده قرار داد، یا به طور ساده تر انکودرها وسیله ای هستند که حرکت دورانی یا خطی را به سیگنال دیجیتالی ۰ یا ۱ تبدیل می کنند، البته نا گفته نماند که بعضی از انکودرها خروجی آنالوگ (۰ تا ۱۰ ولت و یا ۴ تا ۲۰میلی آمپر) دارند. کاربرد انکودرها در سرو موتور ها مثال ساده و فراوان این کاربرد می باشد که خروجی انکودر به اینورتر مخصوص سرو منتقل می شود. در اتوماسیون صنعتی از انکودر استفاده های بسیاری می شود و تا جایی این کاربرد در اتوماسیون مهم بوده که در صنایع بسته بندی و دستگاههای صنعتی که نیاز به اندازه گیری سرعت و موقعیت است از انکودرهای مختلف استفاده می کنند.
انواع انکودر ( ENCODER ):
-انکودر از لحاظ ساختمان به ۲ مدل تقسیم می شوند :• انکودر های خطی • انکودر های چرخشی و یا دورانی ۲-انکودرها از لحاظ عملکرد و ساختمان داخلی به ۳ دسته تقسیم می شوند: • نوری • مغناطیسی • خازنی ۳-انکودرها از نظر نوع خروجی سیگنال به ۲ دسته تقسیم می شوند: الف:مطلق ب:افزایشی
انکودرها( ENCODER )، معمولا در سیستم های اتوماسیون و کنترلی در قسمتی نصب می شوند که بتوانند از خروجی فیدبک را برای کنترلر ارسال کنند و پارارمترهای زیر را مشخص کند: • اندازه گیری سرعت• اندازه گیری و کنترل موقعیت • جهت چرخش شفت شما تصور کنید که قصد کنترل سرعت یک موتور الکتریکی را دارید، اگر شما فرمان های موتور را از یک اینورتر به آن اعمال کنید و سرعت را کم و یا زیاد نمایید توانسته اید تا سرعت موتور را کنترل کنید ولی مشکل اصلی زمانی پیش می آید که شما قصد داشته باشید تا سرعت موتور را روی سرعت خاص به صورت دقیق و ثابت نگه دارید در این حالت شما نیاز به گرفتن فیدبک از موتور هستید اما این سوال پیش می آید که آیا سرعت دقیق موتور همان عددی که شما به آن اعمال کرده اید هست یا نه؟ پس یکی دیگر از کاربرد های انکودر اندازه گیری سرعت موتور ها می باشد.
مواردی پیش می آید که شما می خواهید نوار نقاله مورد نظرتان به اندازه ای مشخص حرکت کند و در آن نقطه توقف کند که این موضوع یکی از پرکاربردترین نوع استفاده از انکودر در صنعت مخصوصا در ماشین آلات بسته بندی و پرکن های صنعتی به کار گرفته می شود. برای این کار شما خروجی انکدر را اندازه گیری می کنید و با در نظر گرفتن ضرایب گیربکس و کوپلینگ ها مسافت طی شده را به دست می آورید ، این کار به اصطلاح کنترل موقعیت نامیده می شود.
کاربرد های انکودر:
مواردی از کاربرد انکودرها: • اندازه گیری سرعت • اندازه گیری موقعیت • اندازه گیری زاویه • اندازه گیری جهت حرکت شفت • ماشین های CNC • ماشین های چاپ • آسانسور • روبات های صنعتی • ماشین های بسته بندی
7 سوال مهمی که قبل از خرید Encoder باید به آن ها پاسخ داد: 1- به انکودر افزایشی نیاز دارید و یا مطلق؟2- به چه خروجی ای نیاز دارید؟ 3- رزولوشن مورد نیاز برای کاربرد مورد نظر؟ 4- اتصال مکانیکی انکودر چگونه باشد؟ 5- اتصال الکتریکی انکودر چگونه باشد؟ 6- چه شرایط محیطی و فشارهای مکانیکی باید تحمل شود؟ 7- آیا این انکودر نیاز به تاییدیه مکان های خطرناک یا ایمن دارد؟
