مقدمه
“دیگر به چشمانتان هم نمی‌توانید اعتماد کنید!” تیتر خبری بود که یکی‌دو روز پیش بی‌بی‌سی جان برای خبر جدید و جنجالی خود انتخاب‌کرده‌بود. ظاهرا که نه، واقعا یک تکنولوژی جدید توانسته‌است کاری بکند که شما دیگر نتوانید حتی به چشمان خود هم اعتماد کنید. اما این تکنولوژی جدید چیست و بر چه‌اساسی کار می‌کند؟
قبل‌از اینکه بخواهیم درمورد این موضوع صحبت‌کنیم، باید خدمتتان عرض‌کنیم که تا‌قبل‌از این تکنولوژی، نهایت‌کاری که برای عموم جامعه خارق‌العاده بود، این بود که از روی عکس می‌توانستند اثر انگشت شخص موردنظر را تشخیص‌دهند و از هویت او سوءاستفاده کنند و کلا کارهایی از این قبیل. اما این تکنولوژی جدید دیگه نوبرشه. چشمتون روز بد نبینه، اجازه‌بدهید که بدون فوت‌وقت دیگه بریم سراغ اصل‌مطلب و توضیح‌بدهیم که این شترگاوپلنگ چی هست و چه‌کاری انجام می‌دهد.
دیپ فیک
دیپ فیک یا همان جعل عمیق اسم این تکنولوژی جدید می‌باشد. از اسمش هم می‌توان حدس زد که تا چه اندازه می‌تواند وحشتناک و فاجعه‌بار باشد و چه کارهایی با این تکنولوژی قابل‌انجام است. براساس این تکنولوژی دیپ فیک، که مبتنی‌بر هوش‌مصنوعی می‌باشد، می‌توانیم عکس هر فردی را به‌عنوان ورودی به دیپ فیک عزیز اعمال‌کنیم و در خروجی از شیر گنجشک تا جون آدمی‌زاد ازش درخواست‌کنیم. بر این اساس، فقط با یک عکس می‌توانیم هر فیلم با هر صدایی، در هر نقشی که ما بخواهیم را در خروجی داشته‌باشیم.
این تکنولوژی جدید به کسی رحم نکرده و همه‌ی چهره‌های مشهور را از لبه تیغ خود گذر‌داده‌است. از پرزیدنت ترامپ بگیر تا مستر اوباما. همینطور از مارک زاکربرگ مدیر فیسبوک تا کیم کارداشیان سلبریتی معروف آمریکایی. شما نمونه‌ای از این موارد را می‌توانید در کلیپی که بی‌بی‌سی منتشر‌کرده‌است در پایان همین‌مقاله مشاهده‌نمائید.
دیپ فیک نگرانی‌های زیادی را برای متخصصین ایجادکردهاست، تصور‌کنید با‌استفاده‌از نرم‌افزارهایی که وجود دارد، دولت‌ها برای ساخت و پخش پروپاگاندا، یا بعضی افراد به‌هردلیلی برای ساخت فیلم‌های پ.و.ر.ن از شخصیت‌های سیاسی ومعروف از دیپ فیک استفاده‌کنند.
اما ما چطور می‌توانیم در برابر دیپ فیک از خود مواظبت‌کنیم؟ ظاهرا تا این لحظه هیچ راه موثری برای مقابله با این فاجعه وجود ندارد و تنها راهی که به‌نظر می‌رسد این است که حکومت‌ها قوانینی برای مجازات افراد وضع نمایند. حالا سوالی که پیش می‌آید این است که، زمانیکه خود دولت‌ها برای ساخت و پخش پروپاگاندا از دیپ فیک استفاده‌کنند، چه‌کسی باید دولت‌ها را مجازات‌کند؟ شما اگر راه‌حلی به ذهنتان می‌رسد با ما به اشتراک بگذارید.
دکتر فیروز نادری از دانشمندان ایرانی ناسا، در یک پست اینستاگرامی، نقد و تحلیل جالبی در رابطه با دیپ فیک نوشته‌است، که ما ترجمه این پست را که توسط یکی‌از کاربران اینستاگرام در زیر همین پست نوشته‌شده‌است را تقریبا بدون هیچ‌گونه تغییری در ادامه برای‌شما خواهیم‌آورد.
“جعل عمیق! زمانیکه تکنولوژی می‌تواند برای صدمه‌زدن استفاده‌شود. هوش‌مصنوعی این قول را داده‌بود که زندگی ما را به‌طور خوبی تغییر دهد، اما در دستان تروریست‌های سایبری توانمند، می‌تواند به‌عنوان اسلحه برای انتشار اخبار کذب استفاده‌شود. عبارت “دیپ فیک” به این اشاره‌دارد که به‌طور ماهرانه، یک ویدئو از یک شخص شناخته‌شده را طوری تغییر‌دهد که با صدای جعلی هماهنگ‌شود(همگام‌سازی لب‌ها). این تکنولوژی به‌سرعت در حال پیشرفت است و هرروز برای یک غیرمتخصص سخت‌تر می‌شود که فرق یک ویدئوی واقعی را از جعلی تشخیص‌دهد. این تکنیک همچنین می‌تواند به این‌صورت استفاده‌شود چهره‌ی شخصی را روی بدن شخصی دیگر بیندازد و اعمالی را انجام‌بدهد که هیچگاه انجام‌نشده‌است. این برای آبروریزی چند شخص معروف و سلیبریتی استفاده‌شده‌است. پس چکارکنیم؟ من چکارمی‌کنم؟ اگر مهم‌است و شک‌دارم چندین منبع را چک می‌کنم.”
به‌صورت‌خلاصه می‌توان گفت دیپ فیک تکنولولوژی جدیدی است که اجازه می‌دهد هرکس، ویدئویی از هرکسی بسازد، که در آن چیزی بگوید، که هرگز نگفته است.
خبری مرتبط با همین خبر نیز یکسری نگرانی‌های دیگر ایجادکردهاست که شاید با شنیدن این خبر عمق فاجعه را به‌خوبی درک کنید. در ۹۳اُمین پادکست کیبرد آزاد از جادی عزیز، که در سایت جادی دات نت منتشر‌شده‌است به مقوله‌ای نگران‌کننده اشاره می‌کند که در زیر به‌صورت خلاصه به شرح آن می‌پردازیم.
یک آقا یا یک خانم اومده براساس هوش مصنوعی یک چیزی ساخته‌است که اگر با دیپ فیک ترکیب‌شود می‌تواند فاجعه‌ای دوچندان به بار آورد. البته ساخته‌ی این فرد دیگر چیزی را جعل نمی‌کند و براساس واقعیت است، اما دیپ فیک به‌راحتی می‌تواند در آن دخیل باشد.
خب حالا این ساخته چکار می‌کند؟ بر این اساس یک نرم‌افزار فیلم‌های پ.و.ر.ن.ی که معمولا کاربران آپلود می‌کنند(فکرکنم به فیلم پ.و.ر.ن درجه۲ معروف هستند) را با اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی افراد مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد و درنهایت اکانت شبکه اجتماعی بازیگر فیلم پ.و.ر.ن را به شما می‌گوید، البته اگر وجود داشته باشد. برعکس این عمل نیز امکان‌پذیر است، به این‌صورت که شما یک اکانت شبکه اجتماعی را به این نرم‌افزار می‌دهید، سپس نرم‌افزار فیلم پ.و.ر.ن این فرد را اگر وجود داشته‌باشد در اختیارشما قرار می‌دهد. (البته این دغدغه بیشتر مربوط‌به خارج‌از کشور می‌باشد و مربوط‌به ایران نمی‌باشد)
خب فرض‌کنید شما اکانت دوست‌دخترتان را به این نرم‌افزار می‌دهید تا ببینید آیا قبلا در فیلم پ.و.ر.ن.ی بوده است یا خیر. آیا این مورد،حریم‌خصوصی دوست‌دختر ما را نقض می‌کند؟ جواب این سوال را برعهده شما می‌گذاریم، ولی اگر نظر‌شخصی‌من را بخواهید بله، قطعا حریم خصوصی نقض خواهد شد. ما می‌توانیم از خودش بپرسیم، ایشان هم اگر دوست‌داشتن می‌تونن درمورد گذشتشون توضیح‌بدن.
فاجعه جایی به وجود می‌آید که دیپ فیک یک نفر را جایگزین پ.و.ر.ن‌استارها بکند و نرم‌افزار هم به اشتباه گزارش‌بدهد که قضیه از این قرار است و …
همه‌ی ما خوب می‌دانیم قبل‌از اینکه یک تکنولوژی تجاری شود و در‌اختیار عموم قرار‌بگیرد، به‌احتمال‌زیاد این تکنولوژی در‌اختیار مراکز‌نظامی بوده‌است. و در این بین معمولا سیاست‌مداران بیشترین سوءاستفاده را علیه رقبای خود می‌کنند و معلوم‌نیست چنددرصد اخباری که پروپاگانداهای خبری مانند بی‌بی‌سی تا‌به‌حال با اسناد خیلی‌قوی منتشر‌کرده‌اند، دیپ فیک بوده‌باشند.
این نرم‌افزار هنوز پایش به ایران باز‌نشده‌است و ظاهرا فقط دیتابیس شبکه‌های اجتماعی چین را در‌اختیار دارد، و در آن‌جا می‌تواند رسوایی به بار بیاورد. تنها از این‌جهت است که می‌توانیم کمی‌خوشحال باشیم، ولی هیچ تضمینی وجود ندارد که در آینده‌ای نزدیک وارد ایران نیز بشود.
منبع:سیسوگ
