لامپ تخلیه در گاز ( Gas-discharge lamp ) نوعی لامپ است که بر اثر گذشتن الکترون های پرانرژی از داخل گاز نور تولید می‌کند. این لامپ‌ها ساختاری بسیار جالب دارند و روش کار این لامپ‌ها از رعدوبرق الهام گرفته‌شده است. لامپ تخلیه در گاز چیزی نیست جز یک محفظه شیشه‌ای یا سیلیکایی که داخل آن دو الکترود جدا از هم وجود دارد و اینکه درون این محفظه از گاز پرشده است. با برق‌دار شدن این الکترودها اتفاقی مانند رعدوبرق شکل می‌گیرد که باعث تولید نور می‌شود. گاز موجود در این لامپ‌ها ممکن است نئون، آرگون، سدیم، هلیم، اکسیژن، جیوه، زنون و یا هر گاز دیگری باشد. وجود هرکدام از این گازها درون این لامپ‌ها یک لامپ منحصربه‌فرد تولید می‌کند که نور خاص خود را تولید می‌کند.
لامپ‌های تخلیه در گاز را از نظر روش تولید نور می‌توان به دو دسته تقسیم کرد، یکی دسته لامپ‌هایی که مستقیماً نور مرئی تولید می‌کنند مانند لامپ بخار جیوه و لامپ بخار سدیم، و دستهٔ دیگر لامپ‌هایی هستند که نور تولیدی آنها غیرمرئی است و برای تولید نور مرئی در آنها از تحریک یک جسم فلورسنت استفاده می‌شود که نمونهٔ رایج آن لامپ مهتابی است. از سوی دیگر با توجه به فشار گاز داخل لامپ می‌توان این لامپ‌ها را به دو دستهٔ کم‌فشار (شامل لامپ‌های فلورسنت، فلورسنت فشرده (کم‌مصرف) و سدیمی کم‌فشار) و پرفشار (شامل لامپ جیوه‌ای پرفشار، متال هالید و سدیمی پرفشار) تقسیم کرد.
انواع لامپ تخلیه در گاز و کاربردهای آن ها: لامپ هلیم : رنگ نور این لامپ سفید تا نارنجی و تحت برخی شرایط خاکستری ، آبی یا سبز-آبی کاربرد لامپ هلیوم نورپردازی های ویژه توسط هنرمندان لامپ نئون: رنگ نور این لامپ سرخ مایل به نارنجی کاربرد لامپ نئون: ایجاد نور شدید، استفاده در تابلو نئون لامپ آرگون: رنگ نور این لامپ بنفش متمایل به آبی رنگ پریده سنبلی کاربرد لامپ آرگون: معمولاً به همراه بخار جیوه استفاده می‌شود. لامپ زنون: رنگ نور این لامپ خاکستری یا آبی-خاکستری سفید کمرنگ. در جریان‌های دارای دامنهٔ زیاد، سبز-آبی بسیار روشن کاربرد لامپ زنون: در فلاش های دوربین،لامپ خودرو، فانوس‌های دریایی ، ویدیو پروژکتورها، لامپ بخار جیوه: رنگ نور این لامپ آبی روشن، فرابنفش شدید کاربرد لامپ بخار جیوه: در مکان‌های بزرگ، خیابان‌های اصلی و فرعی، پارک‌ها و ساختمان‌های صنعتی لامپ بخار سدیم: رنگ نور این لامپ نارنجی-زرد روشن کاربرد لامپ بخار سدیم: تأمین نور مکان‌هایی همچون خیابان‌های شهری و بین‌شهری، پل‌ها، تونل‌ها لامپ متال هالید: رنگ نور این لامپ سفید کاربرد لامپ متال هالید: روشنایی میدان‌های ورزشی، نورپردازی نمای ساختمان‌های بزرگ و حتی روشنایی داخلی درشکل زیر استفاده از لامپ بخارسدیوم جهت روشنایی جاده را مشاهده می نمایید
منبع: برنیکا
