نویز سیگنال‌های ناخواسته‌ای هستند که با داده‌ها و سیگنال‌های اصلی که در مسیر، درحال ارسال یا دریافت از طرف فرستنده و گیرنده هستند تداخل یا تصادم پیدا می‌کنند، که باعث بروز تغییراتی در سیگنال اصلی نیز می‌شود. این تغییر به وجود آمده در فرآیند انتقال به عنوان یک پیام خود را نمایان می‌کند.
نویز چیست و چه آثاری بر سیستم دارد؟
نویز واژه‌‌ای است که شاید بتوان گفت در کنار انواع تکنولوژی‌های ما در ایران بسیار شنیده می‌شود. اما این نویز چیست و چه تعریف دقیق و علمی در این باره وجود دارید؟ چگونه به وجود می‌آید و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟ این مهم‌ترین سوال‌هایی است که در این مقاله به آن‌ها پاسخ داده می‌شود.
هر شبکه و هر سیستم مخابراتی زمانی که داده یا سیگنالی را میفرستد و یا حتی دریافت می‌کند، در این میان سیگنال‌های ناخواسته و مخربی نیز ممکن است که به سیستم وارد شود و باعث کاهش کیفیت داده‌ها و افت سرعت انتقال آن‌ها شود. این سیگنال‌های ناخواسته و مخرب همان نویز یا noise است.
نویز چیست؟
پیش تر گفته شد که نویز سیگنال‌های ناخواسته‌ای هستند که با داده‌ها و سیگنال‌های اصلی که در مسیر، درحال ارسال یا دریافت از طرف فرستنده و گیرنده هستند تداخل یا تصادم پیدا می‌کنند، که باعث بروز تغییراتی در سیگنال اصلی نیز می‌شود. این تغییر به وجود آمده در فرآیند انتقال به عنوان یک پیام خود را نمایان می‌کند.
طبق تحقیقات برروی سیگنال‌های نویز، این سیگنال‌ها از الگو و نظمی خاصی پیروی نمی‌کنند و دامنه پایدار و ثابتی ندارند. می‌توان گفت نویزها دارای یک خاصیت تصادفی و غیر قابل پیشبینی می‌باشند. تا کنون حذف کامل نویزها غیر ممکن بوده، اما روش‌ها متفاوتی وجود دارد که نویزهای وارده به سیستم را تا پایین‌ترین حد ممکن کاهش داد. از معرو‌ف‌ترین نویزهایی که احتمالا هرکسی تا به حال با آن‌ها مواجه شده است می‌توان به نویز گیرنده‌های رادیویی یا Hiss Sound، نویزی که حین مکالمات تلفنی به گوش می‌رسد یا همان صدای وزوز Buzz Sound و نویز تصویری در گیرنده‌های تلویزیونی یا ماهواره‌ای یا Flicker اشاره نمود.
دسته بندی نویزها:
نویزها را طبق منبع آن، اثری که برروی سیگنال‌ها می‌گذارد و ارتباطشان با گیرنده و فرستنده مخابراتی و بسیاری پرامتر دیگر دسته بندی می‌نمایند. منبع اصلی که باعث به وجود آمدن نویز می‌شود ۲ روش کلی دارد، روش اول تولید نویز به واسطه منابع خارجی و روش دوم منابع داخل سیستمی است که در خود سیستم‌های مخابراتی و گیرنده‌ها باعث ایجاد نویز می‌شوند
• منابع خارجی یا External Source
همانطور که از نام آن مشخص است، منبع تولیدی نویز از خارج از سیستم بوده. حذف کامل این نویز کار دشوار و یا حتی غیر ممکن است و تنها کاری که می‌توان کرد جلوگیری از اثر گذاری نویز برروی سیگنال اصلی سیستم می‌باشد. برخی از متداول‌ترین نویزهای منابع خارجی را می‌توان در لیست زیر یافت کرد:
1. نویزهای فرازمینی همانند نویزهای خورشیدی یا نویزهای کیهانی
2. نویزهای محیطی که علت به وجود آمدن آن در محیط پدیده‌ای به نام بی قاعدگی است
3. نویزهای صنعتی مثل نویزهای القایی که به واسطه وجود کابل‌های فشار قوی و موتورهای صنعتی به وجود می‌آیند
• منابع داخلی یا Internal Source
این گونه نویز زمانی به وجود می‌آید که سیستم‌های گیرنده مخابراتی روشن بوده و در حال فعالیت باشند. قطعات سیستم در مدارهای الکتریکی با توجه به کار کردن بدون توقف باعث به وجود آمدن نویزهای متعدد در سیستم می‌شود. با تولید و طراحی مهندسی شده و سازمان دهی شده می‌توان این نویزهای داخلی را تا حد بسیاری کاهش داد و حتی آن‌ها را حذف کرد. بعضی از نویزهای داخلی معروف عبارتند از:
1. نویزهای زمانی که درطی انجام انتقالات به وجود می‌آیند.
2. نویزهای دمایی که در اثر گرما سیستم به وجود می‌آید.
3. نویزهای الکتریکی داخل سیستمی
4. نویزهای معروف به شات که در اثر برخود الکترون‌ها باهم به وجود می‌آید.
5. نویزهای دیگر که به واسطه برخی تحرکات داخل سیستمی به وجود می‌آید.
منبع: متاالکترونیک
