کلید های خودکار موسوم به حسگر تصرف (occupancy sensor switch) به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی برای کنترل روشنایی مورد استفاده قرار می گیرد. عمدتا با استفاده از تکنولوژی امواج ماورای صوت (ultrasonic waves) یا مادون قرمز غیرفعال (passive inferared) یا PIR جنبش و حرکت را در فضای مورد نظر ردیابی و کنترل می نماید. این گونه حسگرها همچنین ممکن است مجهز به هردو نوع تکنولوژی باشد.
حسگرهای تصرف در مواردی کاربرد دارند که اتاق ها یا فضاها به طور متناوب یا به صورت غیر قابل پیشبینی مورد استفاده قرار میگیرد مانند برخی دفاتر کار، انبار ها، سالنهای کنفرانس، سالن ها و فضاهای ورزشی ،سالن های غذاخوری، کلاسهای درس، راهروها، دستشویی ها و اتاق های تکثیر، اتاق های کامپیوتر، اتاقهای معاینه و بیمار خواب ها در بیمارستان ها، آزمایشگاهها، کتابخانه ها، اتاق های هتل ها و غیره هر حسگر تصرف معمولاً شامل یک ردیاب جنبشی (Motion detection) قسمت الکترونیکی، رله کنترل و منبع تغذیه می باشد در این گونه کلیدها کنترل الکترونیکی حضور انسان را ردیابی نموده و سیگنال لازم را به رله که مدار روشنایی را قطع و وصل میکند هدایت می نماید. حسگرهای مادون قرمز به حرکت منابع حرارتی مانند بدن انسان متحرک پاسخگو می باشد با توجه به اینکه چندین حسگر هایی لازم است دارای یک خط دید مستقیم به متحرک داشته باشد استقرار مبلمان پارتیشن ها یا اشیای دیگر بین حسگر و انسان متحرک، مانع از عملکرد آن میشود بنابراین سطح پوشش حسگرهای مادون قرمز بستگی به موقعیت استقرار و ارتفاع نصب حسگر چیدمان مبلمان و اندازه متحرک مورد نظر و تنظیم درجه حساسیت آن دارد. حسگرهای تصرف ماورای صوتی با پخش امواج فشاری ۲۵ تا ۴۰ کیلو هرتز و دریافت انعکاس های آن اثر از سطوح اتاق و اجسام درون آن حرکت را ردیابی میکند اینگونه حسگرها بر خلاف حسگرهای مادون قرمز به حرکت اجسام بیجان حساس می باشد و با توجه به اینکه دارای خط دید مشخص برای ردیابی نمی باشد برای فضاهای دارای پارتیشن کابینت های بلند و یا سایر موانع نسبت به حسگرهای مادون قرمز ارجحیت دارد.
کلید های حسگر تصرف با توجه به نوع کاربری و شرایط استفاده از آن ممکن است مجهز به امکانات یا از انواع زیر باشد: – زمانسنج تاخیر زمانی (حداقل ۳ ثانیه تا حداکثر ۳۰ دقیقه) – کنترل نور طبیعی -کنترل دستی -کلید یک پل یا تبدیل -قابلیت استفاده برای لامپهای رشتهای و فلورسنت -ظرفیت بار های مختلف -کنترل میزان حساسیت -انواع دیواری یا سقفی یا قابل نصب روی میله یا تیر انتخاب نوع حسگر برای اتاق ها و فضاها باید با توجه به نوع تحرک در آن انجام شود. حرکت های بدنی مانند راه رفتن به عنوان حرکت بزرگ، حرکت دستها مانند برداشتن تلفن به عنوان حرکت متوسط و ماشین نویسی یا کار با کامپیوتر به عنوان حرکت کوچک دسته بندی شده است. برگزیدن حسگرهای تصرف با توجه به الگوی حرکت در محل مورد نظر، شکل اتاق یا فضا، موقعیت استقرار ساکنان، موانع ثابت احتمالی مانند میز کتابخانه ،فایل، کابینت، در، پارتیشن و موانع متحرک احتمالی مانند پرده یا حرکت در فضا های همجوار مانند راهروها غیر، صورت گیرد. برای مقایسه امکانات حسگرهای مادون قرمز و ماورای صوتی شامل دامنه پوشش، جزئیات انواع تحرک قابل ردیابی، قابلیت نصب بر روی دیوار یا سقف، و کاربری های سازگار و ناسازگار با نوع حسگر به جدول زیر نگاه کنید:
منبع: برنیکا