درایو یا کنترل کننده دور موتور برای تنظیم دور الکتروموتورها استفاده می گردد. درایوها وظیفه کنترل دور موتور را بر عهده دارند. درایوها قادرند دور موتور را از صفر ار پی ام تا چند برابر دور نامی موتور و بطور پیوسته تغییر دهند.
ساختار درایوهای الکتریکی این موتورها معمولا به این صورت است که: ۱ – ابتدا به کمک یک یکسو کننده (رکتیفایر) که میتواند بدون کنترل یا کنترل شده باشد خط سه فاز یا تک فاز تبدیل به یک ولتاژ dc میشود. ۲ – در مرحله بعد این ولتاژ dc به خوبی فیلتر شده تا هارمونیکها یا نوسانات اضافی حذف شوند. ۳ – در مرحله سوم به کمک یک پل سه فاز که از المانهایی مثل IGBT در آنها استفاده شده این ولتاژ DC سوئیچ میشود. روش سوئیچ به شکلهای مختلفی مثل PWM یا SPWM یا برداری است. ۴ – در آخرین مرحله که در یکسری از درایوها در نظر گرفته نمیشود این شکل موج شبه سینوسی فیلتر شده و هارمونیک های اضافی حذف میشوند. نکته: بعضی مواقع به اشتباه به درایو، اینورتر هم گفته میشود. گرچه کلمه inverter به معنی تبدیل کردن است، ولی از نظر علم الکترونیکی قدرت، اینورتر بیشتر به مداری گفته میشود که ولتاژ dc را به ac تبدیل میکند. پس کلمه drive برای این دستگاه کنترل موتور مناسبتر است. در واقع اینورتر بخشی از مدار یک درایو است و زیر مجموعه آن محسوب میشود.
– در درایو میتوان بر روی گشتاور مورد نیاز موتور کنترل داشت. در بعضی کاربردها نیازی نیست از تمام توان موتور استفاده کرد. درایو بر اساس نوع بار میتواند گشتاور مورد نیاز را تامین کند. – درایو میتواند دور بر دقیقه موتور را کنترل کند. سرعت موتور را در درایو میتوان به روشهای متخلف از روی پنل خود درایو یا خارج از درایو به صورت خیلی ساده با استفاده از پتانسیومتر کنترل کرد. – در درایو می توان زمان رسیدن به سرعت تعیین شده را کنترل کرد. مثلا موتور در ۱ ثانیه به دور ۱۰۰۰ rpm برسد. این کار را میتوان در stop کردن موتور نیز انجام داد مثلا در ۲ ثانیه موتور از ۱۰۰۰ rpm به دور صفر برسد و بایستد. – در درایو می توان تعیین کرد موتور در چه دوری چه گشتاوری داشته باشد و یا بالعکس در چه گشتاوری چه دوری داشته باشد. – در درایو میتوان تعیین کرد و دید که موتور چپ گرد شود یا راستگرد. – در درایو میتوان از موتور در برابر خطاهایی مثل اضافه بار محافظت کرد میتوان موتور را نرم راه اندازی کرد و نرم استاپ کرد. – بر روی جریان موتور در هر لحظه از دور و گشتاور میتوان کنترل و نظارت داشت و فرکانس کاری، ولتاژ کاری موتور و دور آن لحطه از کار موتور را دید.
منبع: برنیکا