انواع سلف‌ها یا القاگرها
سلف‌ها یا همان سیم‌پیچ‌ها، انواع و کاربردهای مختلفی دارند و ابعاد آن‌ها نیز به موادی بستگی دارد که در ساختمان آن‌ها به‌کار می‌رود. مهم‌ترین دسته‌بندی برای سلف‌ها، تقسیم آن‌ها به دو گروه سلف‌های ثابت و سلف‌های متغیر است. یک سلف با اندوکتانس چند( مقداری اندک) هانری می‌تواند شکلی مانند به اندازه‌ی یک مقاومت داشته باشد.در ادامه با ما باشید تا بیشتر با انواع سلف‌ها آشنا شویم.
یک نکته ریز : نخستین رنگ در سیستم کدبندی رنگی یک سلف ثابت، همواره نقره‌ای است. دفعه بعدی سلف مقاوتی دیدید دقت کنید.
از طرفی، هسته‌ی یک سیم‌پیچ به منزله‌ی قلب آن است و براساس نوع ماده‌ی مورد استفاده برای ساخت آن، می‌توانیم سلف‌های متفاوتی داشته باشیم. در این جلسه می‌خواهیم به برخی از انواع سلف‌ها براساس تفاوت هسته‌های آن‌ها نگاهی داشته باشیم.
سلف با هسته‌ی هوا
یکی از انواع رایج سلف‌هاکه از سیم‌پیچی میان تهی تشکیل شده است. در واقع هسته ندارد و به اصطلاح هسته‌ی آن هوا است.
البته گاهی اوقات مواد غیرمغناطیسی چون پلاستیک و سرامیک نیز ممکن است به عنوان هسته استفاده شوند که در این صورت نیز باز ذیل همین دسته قرار می‌گیرند. در تصویر زیر سلف‌های متفاوتی را می‌بینید که همگی هسته هوا دارند.
این نوع سلف‌هادر کاربردهایی که میدان مغناطیسی بسیار قوی دارند، کم‌ترین افت سیگنال را از خود نشان می‌دهند. هم‌چنین در این سلف‌ها تلفات هسته نیز نخواهیم داشت چرا که هسته‌ی جامدی وجود ندارد.
سلف با هسته آهنی
در این دسته از سلف‌ها مواد فرومغناطیسی چون فریت یا آهن به عنوان هسته استفاده می‌شوند. استفاده از این نوع مواد به عنوان هسته موجب افزایش اندوکتانس می‌شود چرا که این مواد ضریب گذردهی مغناطیسی بالایی دارند. همان‌طور که در جلسات پیشین گفتیم، ضریب گذردهی مغناطیسی یک ماده، میزان توانایی آن ماده برای تشکیل میدان مغناطیسی در خود را نشان می‌دهد. در تصویر زیر می‌توانید ببینید که شکل ظاهری یک سلف با هسته آهنی چگونه است.
سلف‌هایی که دارای هسته‌هایی از جنس مواد فرومغناطیس هستند، البته این مشکل را نیز دارند که در فرکانس‌های بالا دچار تلفات هسته و تلفات انرژی می‌شوند. از این نوع سلف ها در ساخت برخی از انواع ترانسفورماتور ها استفاده می‌شود.
سلف‌های چنبره‌ای (حلقوی)
یک ماده مغناطیسی حلقوی را تصور کنید (شکل زیر) که سیم پیچ به دور آن پیچیده می‌شود. این ساختار کلی سلف‌هایی ست که به سلف‌های چنبره‌ای معروف هستند. در تصویر زیر یکی از آن‌ها را می‌بینید.
مهم‌ترین مزیت این نوع از سلف‌ها این است که به علت شکل حلقوی‌‌ای که دارند، در تمام ساختار سلف تقارن ایجاد می‌شود و لذا شاهد کم‌ترین میزان افت شارمغناطیسی خواهیم بود. از این نوع سلف‌ها بیشتردر مدارهای ac استفاده می‌شود.
سلف با هسته‌ی ورقه‌ورقه
در این سلف‌ها، ورقه‌های نازکی از جنس استیل هسته را تشکیل می‌دهند. این ورقه‌ها به شکل یک بسته (پشته) روی هم قرار می‌گیرند.
می‌دانیم که در یک سلف اگر سطح هسته برای تشکیل حلقه‌ی عبور جریان افزایش یابد ( جریان‌های گردابی)، افت انرژی نیز افزایش خواهد یافت. اما اتفاقی که در سلف‌های دارای هسته ورقه‌ای رخ می‌دهد این است که ورقه‌ها مانع ایجاد حلقه‌های وسیع جریان در سطح هسته می‌شوند ( به دلیل جدا بودن صفحات امکان ایجاد حلقه‌های بزرگ وجود ندارد) و در نتیجه هدر رفت انرژی حداقل خواهد شد.
در تصویر زیر، یک سلف از این نوع را می‌بینید.
بنابراین مهم‌ترین مزیت این دسته از سلف‌ها، به حداقل رساندن افت انرژی است. عمده‌ی کاربرد این سلف‌هادر ساخت ترانسفورماتورها است.
سلف با هسته پودر آهن
همان‌طور که از نام آن‌ها مشخص است، این دسته از سلف‌هادارای هسته‌هایی از جنس مواد مغناطیسی هستند که فواصلی نیز برای هوا در بین آن‌ها وجود دارد. مزیتی که این ساختار هسته برای سلف ایجاد می‌کند این است که این سلف‌هامی‌توانند در مقایسه با سایر انواع، انرژی بیشتری در خود ذخیره کنند. در تصویر زیر ظاهر یک سلف را می‌بینید که دارای هسته‌ی پودر آهن است.
هم‌چنین این نوع هسته‌ها باعث کاهش تلفات جریان‌های گردابی و تلفات هیسترزیس می‌شوند. این سلف‌هابا قیمت بسیار پایینی ارائه می‌شوند و پایداری اندوکتانس بالایی نیز دارند.
خیلی ممنون از اینکه این جلسه(انواع سلف‌ها) از آموزش مفاهیم پایه الکترونیک را مطالعه کردید امیداورم برایتان مفید واقع شده باشد.
منبع: میکرودیزاینرالکترونیک
