پرده اول:
وی با تأکید براینکه جریان اینترنت اشیاء یک جریان نفوذ است و هیچ ارتباطی با پیشرفتهشدن ندارد، گفت: بسیاریاز کشورهای فعال در حوزههای تِک» هنوز وارد بحث اینترنت اشیاء نشدند و ما بدونداشتن زیرساختهای مناسببه این حوزه ورود کردهایم، ایران هنوز در مباحث فنی و زیرساختی شبکهی ملیاطلاعات دچارمشکل است، با اینشرایط چطور میخواهیم حریمخصوصی، هویت و زندگی خود را دراختیار شرکتهای بیگانه قراردهیم؟
یکیاز اهداف طراحان و برنامهریزان اینترنت اشیاء تغییر در سبکزندگی مردم کشورهای مختلف و تحمیل فرهنگی آمریکایی است که با تابلوی مدرنیته دراختیار برخی کشورها قرار میگیرد.
آل داوود تغییر سبک زندگی را یکیاز اهداف اصلی راهاندازی اینترنت اشیاء عنوانکرد و اظهارداشت: طراحان و مجریان اینترنت اشیاء القاء فرهنگ و زندگی آمریکایی را بر دیگر کشورها بهخصوص کشورهایاسلامی و ایران دنبال میکنند. این پژوهشگر ادامهداد: گجتهای هوشمند ابزاری هستند که ارتباط تعاملی با مردم خواهندداشت و دراینجا چه اتفاقی میافتد؟ دشمن با اینترنت اشیاء سبک زندگی مردم دنیا را نشانهگرفتهاست اگر زیرساختهایی که به کشور وارد میشود امن نشوند و بدون بازرسی مورداستفاده قرارگیرند به زندگی مردم ضربهخواهندزد زیرا قطعاً این زیرساختها دارای ایمپلنتهای جاسوسی هستند.
متأسفانه با غفلت و یا هوشمندی جریان نفوذ در کشور کل زیرساختهای اینترنت اشیاء به یک شرکت فرانسوی بانام تجاری sig fox ارائهشدهاست.
کارشناس فضایمجازی افزود: مسئله دوم عضویت ایران در شبکه Lora است که خود حائزاهمیت هست، این شبکه صهیونیستی است و شنود اطلاعات آن برعهده آژانسامنیتملیامریکا(NSA) میباشد، نکته قابلتوجه در شنود اطلاعات افشاگریهای ادوارد اسنودن کارمند سابق آژانس امنیت ملی امریکا مبنیبر سرقت ماهانه ۱۴میلیون بسته اطلاعاتی از ایران است که با ورود اینترنت اشیاء به داخل کشور مسئله شنودوسرقت اطلاعات داغتر خواهدشد.
این نسل از اینترنت در مباحث اجتماعی میتواند با مهندسی افکار ذائقهسنجی و سپس ذائقهسازی کند برای مثال، یخچالهای هوشمند که حسگرهای آنالیز دارند میتوانند بهراحتی ذائقه مردم را بسنجند و سپس باهدف تغییر سبک زندگی انواع غذاهای دستکاریشده و ترا ریخته را وارد کشور کنند که این مسئله بیمارها، سرطانها و مرگومیرها را بهدنبال خواهد داشت.
کشورهای پیشرو در جزوه فناوری اطلاعات هنوز وارد فاز اینترنت اشیاء نشدهاند چرا باید زمانیکه در بخشهای گوناگون ازجمله هستهای کشور را تعطیل کردیم در مسئله که برای کشور تهدید است سرمایهگذاری شود؟ البته پاسخ روشن است زیرا اینترنت اشیاء برای دلالانی که از واردات بیحسابوکتاب ایمپلنتهای جاسوسی سودهای کلان میبرند نفع دارد.
پلان دوم:
شب تاسوعا تصمیمگرفتم به یک مراسم در جنوبشهر تهران بروم. باتوجهبه اینکه در مسیریابی همیشه چالش داشتهام طبق معمول از نرمافزار مسیریاب Waze استفاده نمودم، محدودههای مقصد بود که به پیشنهاد Waze وارد یک کوچه شدم ولی باکمال شگفتی مشاهدهکردم که انتهای کوچه با محافظهای فلزی بستهشدهاست. همانطورکه سعیمیکردم در آن کوچه باریک بهسختی دور بزنم مشاهدهکردم چندین خودرو دیگر هم وارد کوچه شدهاند و مثل من متحیرازاینکه چرا انتهای کوچه بستهشدهاست. بقیه نیز بااستفادهاز راهنمایی نرمافزار مسیریاب Waze وارد کوچه شدهبودند و تقریبا ترافیک شدیدی را هم ایجاد نمودند. ماتومبهوت دقیقهای نظارهگر خودروهایی بودم که رانندههای آنها بااعتماد بهنفس بالا وارد یک بنبست میشوند و بهسختی سعی میکنند دور زده و از کوچه خارجشوند.
پلان اول، قسمتهایی از متن یک نویسنده به نام آقای سید علیرضا آل داوود است که خود را کارشناس و پژوهشگر فضایمجازی معرفی مینماید و مطلبی در سایت خبرگزاری خبرنگاران جوان بانام ترویج فرهنگ آمریکایی با برچسب مدرنیته/اینترنت اشیاء در خدمت چیست؟ منتشر نموده است. و پلان دوم اتفاقیبود که امسال برای نویسنده اتفاق افتاد (البته بهنظر مشکل از واردشدن اشتباه اطلاعات به نرمافزار بوده تا مشکل خود نرمافزار Waze). بگذارید درمورد پلان اول کمیبیشتر صحبتکنیم، البته قبلاز هرچیز پیشنهاد میکنم که حتماً متن ایشان را یکبار کامل از سایتاصلی مطالعه نمایید تا احیانا منظور نویسنده با تقطیع جملات ایشان منحرفنشدهباشد. آقای آل داود در وبسایت شخصیاش خود را با تخصصهای زیر معرفی مینمایند: حضور در صداوسیما بهعنوان کارشناس و تحلیلگر فضای مجازی و رسانه، مدرس دورههای سواد رسانهای(تربیت رسانهای و سواد فضای مجازی) پژوهشگر فضای مجازی و رسانه اینترنت اشیا سیستمهای فیزیک سایبر ارزهای دیجیتال ابزارهای هوشمند دیپلماسی سایبری مدیریت فرهنگی در فضای مجازی و… محتوای پست مربوطه نشان میدهد که بهنظرایشان دید نهچندانکاملی نسبتبه مفاهیمفنی اینترنت اشیاء دارند. براینمونه؛ نویسنده عزیز شبکه Sigfox را نماد اینترنت اشیاء میداند و درادامه با ذکر مناطق تحتپوشش و موارد قراردادی شرکت پارسنت سعی میکنه اینرا یک فاجعه تلقی کنه… همانطورکه در مقاله Sigfox قبلا ذکرکردیم این شبکه یکیاز چند شبکهی مطرح در جهان است و بهعلت مشکلاتی که گریبانگیر این شبکه در ایران است بصورت غیررسمی درحالخروج از ایران میباشد، و بهجرات میتوان گفت این شبکه و کلیه فرایندهای آن تابهحال تنها یک بحث تبلیغاتی توسط شرکت پارس آنلاین بودهاست. و حتی درصورت حضور آن در ایران بازهم دلیلی از تحویلدادن اینترنت اشیاء به یک شرکت خارجی نمیباشد و صرفا میتواند یک رقیب کوچک در این حوزه تلقی گردد. یااینکه شبکه Lora میتواند بهراحتی بهصورت یک شبکه Local ایجاد شود بدوناینکه دسترسیبه شبکهیجهانی اینترنت داشتهباشه و بسیاریاز سازوکار آن کاملا بهصورت بازومشخص میباشد؛ و صدالبته نگاه خاص ایشان به اینکه اینترنت اشیاء قرار است فرهنگ آمریکایی را در ایران پیادهسازی نماید و… و جملهی طنزگونه ایشان مبنیبراینکه کشورهای پیشرفته هنوز وارد فاز اینترنت اشیاء نشدهاند و چرا ما باید وارد سرمایهگذاری بشویم و مقایسه آن با صنعت نظامی هستهای. درواقع سرمایهگذاریهای انجامشده در بحث اینترنت اشیاء اکثرا تابحال خصوصی بودهاند و اینترنت اشیاء سالهاست در اکثر کشورها شروعبه فعالیت نمودهاند و در ایران نیز بهجرات میتوان گفت غیراز شوهای تبلیغاتی برخی شرکتهای بزرگ مثل ایرانسل و همراهاول اکثر کارها دراین حوزه توسط شرکتهای کوچک و خصوصی عملیاتیشدهاند.
فارغاز نقدهای اساسی که به متن نویسنده میشود ارائهنمود ولی میتوان به موضوعمهم امنیت بهعنوان نقد مناسب نویسنده اشارهنمود؛ البته خلاء وجود چنین تجزیهوتحلیلهایی توسط کارشناسان این حوزه کاملا حس میشود و شاید کمکاری متخصصین در این حوزه نیز دلیلمهمی برای این موضوع میباشد. کشورما یک هدف کاملامشخص و پرارزش از نگاه کشورهای بهاصطلاح دشمن مانند آمریکا و اسرائیل… و حتی کشورهای دیگر بوده و هست. دشمنانی که تهدیدات مهلکی مانند ویروس استاکسنت را هم برعلیهما اجرایی کردهاند، تهدیدی که میتوانست فاجعهای انسانی ایجاد نماید و نشاندهندهی این بود که سازندگان آن هیچ ارزشی برای جان انسانهای بیگناه و غیرنظامی قائل نیستند. حتی جدیدا هم اخباری از هدفقراردادن مجدد زیرساختهای کشور توسط ویروسهایی بدتراز استاکسنت نیز اعلامشده که میتواند میزان اهمیت امنیت اطلاعات و کنترل زیرساختهای کشور را مشخصنماید. حتی اخباری مبنیبر شنود گوشی موبایل رئیسجمهور نیز مطرحشده که وجود زیرساختهای امن در حوزهی اینترنت و اینترنت اشیاء و حتی ارتباطات را دوچندان میکند.
وقتی این اخبار شنیده میشود بهنظر یک فیلم هالیودی در ژانر علمی تخیلی روی پرده سینما درحال نمایش میباشد ولی واقعیت این است که ما خیلی با اجرای چنین سناریوهایی فاصله نداریم. صدالبته این موضوع صرفا بحث کشورما نیست و همه کشورها چارهای جز تامین امنیت زیر ساختهای اطلاعاتی خود ندارند.
وقتی هرگونه اختلافی بین کشورها پیش میآید هرطرف سعیمیکند از تمام سناریوهای لازم جهت فشار و آسیبزدن به کشوردشمن استفادهنماید و آنموقع عدموجود زیرساختهای مناسب بهراحتی میتواند نظم و ساختار یک شهر را دچار بههمریختگی نماید. شاید کمی بدبینانه بهنظربیاید ولی وقتی اطلاعات زیادی در حوزههای مختلف مانند حملونقل افراد یک جامعه، عادات غذایی افراد و … کنارهم قرار گیرد میتوان تصمیمات مهم و حیاتی در آن حوزه گرفتهشود و همچنین میتوان نقاط آسیبپذیری را مشخصنماید که درصورت امننبودن این زیرساخت دشمن و یا حتی هر آنکسی که قصد سوءاستفاده وآسیبزدن داشتهباشد میتواند تبعات وحشتناکی به سیستمهای حیاتی کشور وارد نماید.
رانت و عدم قوانین مناسب چالش بزرگ سرمایه گذاری در زیرساخت
عدموجود قوانین مناسب در حوزه اینترنت اشیاء و حتی موضوعات متناسب با فضای مجازی یک چالش بزرگ شرکتهای خصوصی جهت سرمایهگذاری در این حوزهها هستند. روال قانونگذاری آنقدر کند و گاها غیرشفاف هست که شرکتهای خصوصی هیچ اشتیاقی به سرمایهگذاری در این حیطهها ندارند. و شاید موضوع دیگری که موازی با عدم قوانین و شفافیت مناسب باعثمیشود که شرکتهای خصوصی حتی به زیرساختهای درون کشوری نیز اعتماد نکرده بحث رانت و ساختار خاص اقتصادی هست که چنین شرکتهایی برای خود قائل هستند.
شرکتهای دولتی و شبه دولتی بزرگی که یک دو جین شرکت کوچک و خصوصی ایجاد میکنند و صرفا دنبال کسب درامدهای بالا بدون حسابکتاب هستند، این شرکتها بااستفادهاز قدرت و رانت سعی میکنند پروژهها را از مسیر عادی خود خارج نمایند و کسب درآمد از کلیه ساختار را کنند.
جالبه بدونید این شرکتها اصلا قصد سرمایهگذاری ندارند! قصد مدیریت کلان هم ندارند! فقط قصد درامدزایی دارند! غالبا شرکتهای خارجی یکسری اصول تجارتی برای کسبوکار خود دارا هستند، این اصول بهمنزله این هستند که منافع شرکتهایی که قرار است در این کسبوکار به آنها ملحق شوند رعایتشود. ولی برخیاز این شرکتها زمانیکه وظیفه ایجاد و استفادهاز زیرساختی را برعهده میگیرند حتی به شرکتهای کوچک دیگر اجازه ورود به چنین پروژههایی جهت ایفای نقش خاص و تکمیل پروژه را نمیدهند، این شرکتها گاها آنقدر پرقدرت میشوند که حتی نهادهای نظارتی نیز دیگر توانایی حذف آنها و تغییر در نگرش آنها را ندارند! و تنها راهحل باقیمانده حذف کل پروژه بهجای حذف رانتخواران اینگونه پروژهها میباشد.
منبع: سیسوگ