داركوب بي‌‌پروبال يا داستان امواجي مرموز از ريگا

0
611
دارکوب ریگا
دارکوب ریگا

مقدمه

دوستان همراه حتما پیگیر سری مقالات رادیوآماتوری که با زحمات یکی‌از دوستان علاقه‌مند تهیه می‌­شود هستند. این سری نوشته‌­ها مرا به یاد مقاله‌ه­ای در ویژه‌­نامه مجله علم الکترونیک سال ۱۳۶۵ انداخت و حس اشتراک من را واداشت تا این مقاله را عینا برای مطالعه همراهان بیاورم. ضمن این تذکر که اولا این نوشته ترجمه خانم شنگرف فام است و ثانیا هدف بنده فقط مطالعه علمی و فنی این مقاله است نه موارد مطرح‌شده دیگر در نوشته.

دارکوب ریگا
دارکوب ریگا

 

در طول یک دهه یا شاید کمی بیشتر رادیوآماتورها گرفتار ضربان‌های امواج تداخلی مرموزی هستند. با جهت­‌یابی نشان‌داده‌شده که این پالس‌­های پرانرژی از شهر ریگا پایتخت یکی‌از جماهیرشوروی درکنار دریای بالتیک نشأت می­گیرد. به عقیده شنوندگان دائمی امواج کوتاه(که در اروپا و آمریکا یک سرگرمی محسوب می‌­شود) صدای خاص این امواج شبیه صدای کوبیدن پتک است. این اشخاص نام جالبی بر آن نهاده‌اند، دارکوب! فرکانس‌­هایی که توسط ایستگاه‌­های رسمی سخن‌پراکنی در طول امواج کوتاه مورداستفاده قرار دارند عموما در محدوده بین ۴.۵تا ۳۰مگاهرتز جای گرفته‌­اند. اغلب ایستگاه­‌ها در باندهایی بین دو محدوده مذکور به کار مشغولند که معمولا به وسیله طول موجشان معرفی می­‌گردند. این طول موج‌ها معمولا عبارتند از ۱۱ ,۱۳ ,۱۶ ,۱۹ ,۲۵ ,۳۱ ,۴۱ ,۴۹ ,۶۰ متر. از سوی‌دیگر اغلب مشتاقان هواپیما و مخابرات رادیویی مربوطه، عمدتا از گام پایینی این امواج یعنی فرکانس‌های بین ۱.۶ و ۴.۴مگاهرتز استفاده به عمل می­‌آورند. برای مخابرات آماتوری با مدولاسیون AM این محدوده هنوز پایین‌­ترین باند مجاز به شمار می­‌رود. آغاز داستان ما به اوایل سال 1976 برمی­‌گردد، هنگامی­ که اولین تداخل سنگین و شدید در اروپا و آمریکای شمالی بروز کرد و باعث آشوب در طیف فرکانس از ۳ تا ۳۰مگاهرتز شد. در اغلب حالات آثار این تداخل فوق‌العاده عظیم بود بطوریکه مخابرات بین‌المللی در فرکانس‌­های ذکرشده تحت‌الشعاع قرارگرفته و به کلی محو گردید. دوره‌های زمانی این آشوب رادیویی از چند دقیقه تا چندین ساعت متغیر بود. آنچه ذکر شد خیلی پیش‌از آنکه گروه‌­های ردیاب کشورهای غربی موفق به کشف منشاء آن شوند اتفاق‌افتاد و هنگامی که اینان مبداء امواج را یافتند باران اعتراض بود که از سوی انگلستان، آمریکا، کانادا و چندین کشور دیگر بر مسکو باریدن گرفت. ابتدا چنین به‌نظر رسید که حرکت‌­های دیپلماتیک اثری برجای گذارده است. سپس ناگهان به موازات پایان سال ۱۹۷۶ شوروی­‌ها تصدیق کردند که راهبری تجربیاتی را به عهده داشته­‌اند که سبب بروز چنان اختلالاتی شد. چنانچه انتظار مي‌رفت شوروي‌ها ماهيت آزمايشات خود را فاش نساختند، اما موافقت نمودند تا اينگونه مخابرات خود را در دوره‌هاي زماني كوتاه‌تری انجام‌دهند.

کنترل فکر؟

هرچه فرکانس یک موج رادیویی پایین‌­تر باشد، طول موج آن بزرگتر است. براساس آزمایشات و تجربیات امواجی که با فرکانس برابر چند هرتز نوسان می­‌کنند دارای طول موجی مشابه طول موج طبیعی سیاره زمین هستند. پس هرگاه موجی دقیقا برگرد زمین منطبق گردد، رزونانس یا تشدید فوق‌­العاده عظیمی خواهد یافت و بنابراین قادر به پیمودن فواصل بسیار بعید می‌­گردد. این پدیده را خاصیت تشدید شومن Schumann Resonance می‌­خوانند و آن فرکانسی است که تحت آن سیاره زمین توسط انرژی الکتریکی تشدید می‌­گردد. چندی پیش گزارش شده بود که شوروی‌­ها سفارت آمریکا در مسکو را با امواج مایکروویو پرانرژی بمباران نموده بودند که درنتیجه افراد سفارت دچار بیماری شده و برخی نیز درگذشتند. کسانی می‌­گفتند که هدف شوروی­‌ها از این کار کنترل فکر افراد سفارت بوده‌است و حال نیز آیا تجربیات دارکوب مقدمه‌ه­ایی بر چنین کنترلی نیست؟ در میان تمام احتمالات موجود، به علت خارج‌بودن اغلب ما ازدایره سیاست و اطلاعات دولتی، برای این احتمال پاسخ قانع‌­کننده یا مبرهنی نداریم. اما فقط نکته‌ه­ایی را خاطرنشان می‌­سازیم و آن یکسان‌بودن محدوده فرکانسی امواج شومن و امواج مغز انسان است. ولی حتی این حقیقت نیز دلیل قاطعی بر اثبات کنترل فکر نیست و شاید به‌سادگی غذای فکر باشد!

دارکوب ریگا
دارکوب ریگا

 

دارکوب امروز

داركوب امروز هم به‌طور مقطع به پخش برنامه مشغول است. در طول اين ساليان مشخص شده كه هيچ الگوي معيني در اين مخابرات كه معمولا نيم ساعت به طول مي‌انجامد موجود نيست. در طول اين نيم ساعت‌ها فركانس آن تغيير مي‌يابد، شايد بدين‌منظور كه از بالاترين فركانس و كمترين طول موج استفاده به عمل آيد. اما حتي اين نظم نيز متضمن مقصودي نمي‌باشد. دارکوب معمولا از حدود فرکانس ۷مگاهرتز ظهور می‌­کند و غالبا سبب ایجاد تداخل درباند ۴۰متر رادیوآماتوری می‌­گردد. در عین حال و همچون گذشته صدای دارکوب را می‌­توان در ۲۰مگاهرتز نیز شنید. بدون هیچ اغراق یا شبهه­‌ای دارکوب پرقدرت­‌ترین فرستنده سیاره ماست. تصور دانشمندان بر آن است که مجموعه‌­ای از فرستنده‌­ها دارکوب را می‌­سازند که به‌طور متوسط هر یک ۵۰مگاوات انرژی رادیویی را درفضا پخش می‌­کند. هریک از فرستنده­‌های دارکوب این توان ثابت رادیویی را در باندی به پهنای ۲۰۰کیلوهرتز تولید می­‌کنند. برای اینکه تجسمی از این ارقام داشته‌باشید فقط بیان این نکته کافیست که پرقدرت‌ترین ایستگاه رادیویی BBC دارای قدرت خروجی فلاکت باری معادل یک دویست و پنجاهم قدرت دارکوب یا به عبارت دیگر ۲۰۰کیلو وات است! بااستفاده‌از مدار میوتینگ muting می‌­توان روی باند دارکوب کار مخابراتی انجام‌داد. بدین‌معنی‌که در فواصل ضربان‌­های پرانرژی آن عمل ارسال و دریافت را به انجام رساند. اما متاسفانه در برابر این راه‌حل هوشمندانه مانع کوچکی وجود دارد. اگر دارکوب تصمیم بگیرد (که غالبا می‌­گیرد) تا امواج خود را به‌صورت پیوسته منتشر کند، آن‌وقت مدار میوتینگ همان‌قدر برای بی‌سیم چی مفید است که یک اتومبیل خوب برای یک ماهی سفید! در این حالت تمامی مخابرات در باند مذکور بوسیله دارکوب جارو می‌­شود.

تصورات ما

این به‌خوبی شناخته‌شده که شوروی‌­ها و دوستانشان هرساله میلیون­‌ها خرج می­‌کنند تا صدای رادیوهای غربی از معرض افراد دور باشد. این نیز یک احتمال ممکن‌است که دارکوب بخشی از شبکه پارازیت آن‌ها باشد. اما فکرش را بکنید که چنین کار عظیمی برای چنین مقصودی می‌­تواند باشد؟ پس آیا موردمصرف مناسب دیگری برای این منبع پرقدرت انرژی رادیویی وجود دارد؟ اگر روزی سیاستمداران مجبور به فشاردادن دکمه آغاز جنگ شوند، باید به‌یاد‌داشته‌باشند که مخابرات رادیویی درطول یک جنگ اتمی به علت تشعشعات یونیزه‌کننده به‌کلی مغشوش می­‌گردد. با دانستن اینکه انبوهی از موشک­‌های هسته‌­ای در زیر دریایی­‌های اتمی نصب شده­‌اند، یک کشور چگونه خواهد توانست با این ناوگان روز رستاخیز تماس حاصل‌کند؟ یک راه ممکن برای انجام آن ساختن فرستنده‌­های رادیویی است که در فرکانس‌­های خیلی پایین درحدود چند هرتز کار کنند. چنین فرکانس­‌های کمی ثابت کرده‌­اند که به‌طورکلی در مقابل تداخل ناشی از یونیزاسیون مقاوم و تاثیرناپذیرند و درعین حال قادربه رسیدن به زیردریایی‌­هایی هستند که در اعماق اقیانوس جهانی مأمن گزیده‌­اند. چندین‌ماه پیش ایالات‌متحده طرحی را پیشنهاد کرد که پروژه خونین Sanguine Project نامیده‌شده‌است. مضمون این پروژه ساختن آنتنی به‌طول یک میلیون متر است که آشکارا به‌منظور پشتیبانی مخابراتی اجرا می‌­شود. گروهی را عقیده بر آن است که دارکوب نیز نمونه چنین پروژه‌ه­ایی می‌­باشد. وتنها استثنا در مقایسه با تجربیات شوروی‌­ها نبودن این اثر مدولاسیون عجیب‌وغریب آن است، و بسیار کم فرکانس بودن پروژه آمریکایی­‌ها. چنانکه می‌­بینید باز هم به سر جای اولمان بازگشتیم، تفکر روی چیزهایی که نمی‌­شناسیم. برخلاف آنچه بنظر مي‌رسد هنگامی که دارکوب فعالیت خود را قطع می­کند، بی‌سیم‌چی‌­های شوروی ظاهر می‌­شوند. آنها از همکاران غربی خود از چگونگی دریافت صدای دارکوب سوال می‌­کنند و نیز از جزییات زمان، فرکانس‌­های دریافتی و شدت سیگنال آن و تقاضا می‌­کنند که پاسخ‌ها به یک صندوق پستی در مسکو ارسال شوند. هنوز هم دو موضوع غیر عادی در داستان دارکوب وجود دارد. اول اینکه رادیوآماتورهای شوروی از فرستنده­‌های بسیاردقیقی استفاده می‌­کنند که قدرت پخش آن‌ها باید ۱۰کیلووات باشد. درحالیکه در اکثر کشورها به رادیوآماتورها اجازه استفاده‌از فرستنده­‌هایی قوی­‌تر از ۴۰۰وات داده نمی‌­شود. دوم اینکه آنان انگلیسی را به‌طور برجسته‌­ای خوب حرف می‌­زنند و با این وجود علاقه‌­ای به صحبت‌­های معمول بین رادیوآماتورها و گپ‌زدن­‌های مخصوص آنان از خود نشان نمی‌­دهند و پس‌از آنکه دریافتند که سیگنال­‌های آن‌ها چقدرخوب دریافت‌شده، خاموش می‌­شوند و در پرده‌­ای از ابهام ناپدید می­‌گردند.

 

منبع: سیسوگ

مطلب قبلیرهنمودهایی برای شروع کار جهت طراحی بردهای فرکانس بالا
مطلب بعدیآموزش FPGA قسمت هجدهم:شیفت رجیستر(بخش اول)

پاسخ دهید

لطفا نظر خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را در اینجا وارد کنید