در قسمت ششم(مقدمات طراحی PCB) مقدمات طراحی PCB ازجمله کشیدن Keep-Out Layer و تنظیمات Rules در دو ورژن آلتیوم ۱۶ و ۱۸ را فراهم کردیم. در این قسمت می‌خواهیم به روند چیدمان المان‌ها و بیان نکات کاربردی در محیط PCB و ترک‌کشی (Track) بپردازیم. با ما همراه باشید.
چیدمان المان‌ها در محیط PCB:
اگر به دلیل شرایط جعبه، یکسری المان‌ها باید منحصراً در جای مشخصی قرار بگیرند در ابتدا آن المان‌ها را جای‌گذاری می‌کنیم و براساس فضای باقی‌مانده دیگر المان‌ها را قرار می‌دهیم. مانند نمونه زیر:
اگر برد شما دارای محدودیت‌های خاصی برای چیدمان المان‌ها نیست، بهتر است چیدمان را از قسمت ورودی یا تغذیه برد شروع‌کنیم و مرحله به مرحله پیش برویم. مثلا در نمونه‌زیر تغذیه ازطریق جک تغذیه وارد مدار می‌شود. پس ابتدا جک تغذیه را قرار داده و سپس قسمت تغذیه و رگولاتور مدار را جای‌گذاری می‌کنیم.
نکته: بهتر است در ابتدای کار بدانید قصد دارید برد را چندلایه طراحی‌کنید، یک لایه، دولایه و یا چند لایه… چون در چیدمان و ترک‌کشی شما تاثیر به سزایی دارد.
مطمئناً الآن بعضی‌از دوستان تازه کار دچار سردرگمی می‌شوند که از کجا باید چنین چیزی را بدانیم. این مسأله کمی نیاز به تجربه دارد اما مسلماً یک برد شلوغ را نمی‌توان به‌صورت تک لایه و در ابعاد کوچک طراحی کرد? نگران‌نباشید با طراحی چندتا برد قلقش دستتون میاد ?
برد تک لایه:
اگر شما قصد دارید بردتان را به‌صورت تک لایه طراحی نمایید برای قطعات Dip دقت‌نمایید که این قطعات در لایه Top قرار گیرند و سپس تمامی ترک‌ها در لایه Bottom کشیده‌شود که در اثر mirrorشدن برد دچار مشکل نشوید.
نمایش 3D:
با فشردن کلید ۳ کیبورد می‌توانید نمایشی ۳بعدی از طراحی خود داشته‌باشید که با فشردن کلیدهای V+B می‌توانید لایه پشتی را ببینید. با فشردن کلید ۲به حالت ۲بعدی برمیگردید و در این وضعیت کلیدهای V+B برد را Mirror می‌کند.
خطوط راهنما:
در محیط PCB توسط نرم‌افزار آلتیوم دیزاینر یکسری خطوط نازک بین المان‌ها کشیده‌شده که به آن “خطوط راهنما” می‌گویند و ارتباط بین المان‌ها را مشخص می‌کند که به چیدمان و ترک‌کشی کمک بسیاری می‌کند.
برد چندلایه:
من در اینجا قصد دارم برد را دولایه بکشم تا نکات طراحی بردهای چندلایه را بیان‌کنم. همان‌طورکه در نوار پایین صفحه دیده می‌شود المان و ترک‌های موجود در لایه Top با رنگ قرمز و المان و ترک‌های موجود در لایهBottom با رنگ آبی مشخص می‌شوند.
تغییر لایه در آلتیوم دیزاینر:
برای تغییر لایه المان می‌توانید روی آن دبل‌کلیک کرده و در صفحه بازشده زبانه مربوط به Layer را باز‌کرده و لایه موردنظر را انتخاب می‌کنیم. و یا با کلیک چپ موس روی آن نگه‌داشته و کلید L را فشار دهید.
خب قرار بود از قسمت تغذیه برد شروع‌کنیم. به کمک خطوط راهنما المان‌های مرتبط را در نزدیکترین فاصله نسبت به هم و در لایه مناسب قرار می‌دهیم. برای چیدمان و ترک‌کشی دو راه پیش‌رو داریم: یکی‌اینکه ابتدا قطعات را بچینیم و سپس ترک‌ها را رسم کنیم و دیگری اینکه در حین چیدمان ترک‌های مربوط به هر المان را رسم‌کنیم. شخصاً ترکیب این دو را همزمان انجام میدم! به این صورت که المان‌های مرتبط را کنارهم قرار میدم و ترک‌های آن‌ها را وصل می‌کنیم و بعد به سراغ دیگر المان‌ها میروم. اینجوری بهتر میتونین فضای PCB را مدیریت کنین و با چالشهای کمتری برای فضای موردنیاز ترک‌ها روبرو می‌شوید.
ترک کشی:
پس‌از چیدمان ابتدایی المان‌ها(در حین طراحی گاهی لازم میشه جای المان‌ها را تغییر داد) از نوار بالای صفحه روی (Interactively Route Connections(Cltrl+W میزنیم و پایه‌های موردنظر را بهم وصل می‌کنیم.
نکته: ترک‌های مربوط به تغذیه را باید ضخیم‌تر از ترک‌های حامل داده رسم‌کنید تا از لحاظ جریان‌کشی دچار مشکل نشوید.
در حین ترک‌کشی با کلید “L” می‌توانید لایه ترک را تغییر دهید.
Via:
گاهی در زمان ترک‌کشی در محیط PCB لازم میشه که لایه ترک را تغییر دهید، برای ارتباط بین ترک در دو لایه مختلف باید از Via استفاده‌کرد که با فشردن کلید ۲ درحین ترک‌کشی(زمانیکه ترک شما فعال است) می‌توانید Via بزنید. می‌توانید از نوار ابزار بالای صفحه نیز Via را انتخاب کنید و روی ترک موردنظر قرار دهید.
در حین ترک‌کشی می‌توانید تنظیمات مربوط به پهنای ترک و اندازه Via ،لایه قرارگیری آن‌ها و … را تغییر دهید. بدین‌صورت که در محیط PCB زمانیکه ترک فعال است(درحین کشدن ترک) کلید Tab را روی کیبورد فشار دهید و تنظیمات را تغییر دهید و پس‌از آن آلتیوم را از حالت Pause خارج کنید.
به همین ترتیب ترک‌کشی و چیدمان قطعات را ادامه می‌دهیم. تا تمامی المان‌ها در جای مناسب قرار گیرند و ترک‌کشی شوند.
توجه: حین طراحی در محیط PCB آلتیوم بسیار اتفاق می‌افتد که برای چیدمان بهتر نیاز به تغییر مکان یکسری المان‌ها دارید پس اگر برای المانی محدودیت ندارید سعی‌کنید مناسب‌ترین مکان را برای آن پیدا کنید تا به کمترین میزان ترک‌کشی نیاز باشد.?
در قسمت هشتم(ابزارهای محیط PCB در آلتیوم دیزاینر) آموزش آلتیوم دیزاینر به ادامه نکات مربوط به طراحی PCB می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
مطالب مرتبط
قسمت اول − آلتیوم دیزاینر چیست؟
قسمت دوم − ایجاد پروژه در آلتیوم دیزاینر
قسمت سوم − ابزارهای آلتیوم دیزاینر
قسمت چهارم − تفاوت محیط شماتیک آلتیوم 16 و 18
قسمت پنجم − ورود به دنیای PCB در آلتیوم دیزاینر
قسمت ششم − مقدمات طراحی PCB در آلتیوم 16 و 18
قسمت هفتم − طراحی PCB در آلتیوم دیزاینر 16 و 18
قسمت هشتم − ابزارهای محیط PCB
قسمت نهم − ساخت کتابخانه (شماتیک)
قسمت دهم − ساخت کتابخانه (فوت پرینت PCB)
قسمت یازدهم − تنظیمات Rules آلتیوم دیزاینر
قسمت دوازدهم − نکات کاربردی طراحی PCB
قسمت سیزدهم− دستورات پرکاربرد و کلیدهای میان‌بر در آلتیوم دیزاینر
قسمت چهادهم − افزودن حروف فارسی و لوگو به PCB
قسمت پانزدهم − سیگنال دیفرانسیلی
قسمت شانزدهم− لایه‌های PCB و طراحی برد چند لایه
قسمت هفدهم− تنظیم طول مسیرها ( Interactive Length Tuning )
دوره رایگان آموزش آلتیوم دیزاینر
منبع: سیسوگ
