اگر که توی حوزه IOT کار میکنید یا حداقل یه بار از کنارش رد شده باشید به احتمال زیاد اسم MQTT به گوشتون خورده ، پروتکلی تحت شبکه که خوراک بحث اینترنت اشیا هست و این روزها همه دارند به سمتش میرند. توی این آموزش مختصری این پروتکل رو توضیح داده و سپس سراغ پیاده سازی یک پروژه به کمک اون میریم ، پس با ما همراه باشید.
MQTT چگونه کار میکند
نمیدونم چرا تا قبل از نوشتن این مطلب MQTT برام خیلی ترسناک بود و فکر میکردم خیلی سخته (البته سراغشم نرفته بودم) ! برای همین سعی میکنم خیلی ساده توضیح بدم تا برای همه قابل فهم باشه .
به تصویر بالا نگاه کنید نقطه شروع ما دماسنج سمت چپ هست ، این دماسنج یک کلاینت mqtt هست که به صورت publisher عمل میکنه ، یعنی دیتا ارسال میکنه ، به سروری که به اون broker میگیم. حالا دماسنج اطلاعات رو به آدرس خاصی در بروکر ارسال میکنه ، میتونیم اون آدرس رو مثل یک کانال تلگرامی درنظر بگیریم ، حالا کلاینت هایی که میخواند دیتا رو دریافت کنند ، توی این کانال (به آدرسی که در اون ، اطلاعات ارسال میشه) عضو میشند و هر موقع که یک دیتای جدید اومد متوجه میشند ، این دریافت دیتا رو کتابخونه ای که شما استفاده میکنید نحوه کارش رو مشخص میکنه ، مثلا به شما یک تابع میده که هرموقع دیتا اومد اون تابع فراخوانی میشه. هر کلاینت میتونه هم به عنوان publisher و هم subscriber (دریافت کننده اطلاعات) عمل کنه.
برای یادگیری و اطلاعات بیشتر در رابطه با mqtt توصیه میکنم که این مطلب رو بررسی کنید:
پروتکل MQTT چگونه کار میکند؟
حالا بریم سراغ پروژه خودمون! ما میخوایم از یک ماژول mc60 به عنوان mqtt client استفاده کنیم و هم دیتا ارسال کنیم به سرور و هم دریافت کنیم (publisherوsubscriber). این کار رو هم میخوایم به صورت open cpu انجام بدیم نه با at command. بعد از اون هم داشبوردی که به کمک پلتفرم thingsboard طراحی میکنیم و دیتاهای دریافتی رو توی اون نمایش میدیم.
این هم از کد برنامه:
#define __CUSTOMER_CODE__ #ifdef __CUSTOMER_CODE__ #include "custom_feature_def.h" #include "ql_stdlib.h" #include "ql_common.h" #include "ql_system.h" #include "ql_type.h" #include "ql_trace.h" #include "ql_error.h" #include "ql_uart.h" #include "ql_timer.h" #include "ril_network.h" #include "ril_mqtt.h" #include "ril.h" #include "ril_util.h" #include "ril_system.h" #include "ql_iic.h" #include "oled.h" #include "sht20.h" /// MQTT //////////////////////////////////////////////////////////////////////// //define process state typedef enum { STATE_NW_QUERY_STATE, STATE_MQTT_CFG, STATE_MQTT_OPEN, STATE_MQTT_CONN, STATE_MQTT_SUB, STATE_MQTT_PUB, STATE_MQTT_TUNS, STATE_MQTT_CLOSE, STATE_MQTT_DISC, STATE_MQTT_TOTAL_NUM } Enum_ONENETSTATE; static u8 m_mqtt_state = STATE_NW_QUERY_STATE; //timer #define MQTT_TIMER_ID 0x200 #define MQTT_TIMER_PERIOD 500 //param MQTT_Urc_Param_t *mqtt_urc_param_ptr = NULL; ST_MQTT_topic_info_t mqtt_topic_info_t; bool DISC_flag = TRUE; bool CLOSE_flag = TRUE; //connect info Enum_ConnectID connect_id = ConnectID_0; u8 clientID[] = "mc60\0"; u8 username[] = "XXXXXXXXXXXXXXX\0"; u8 passwd[] = "\0"; //topic and data u32 pub_message_id = 0; u32 sub_message_id = 0; static u8 test_data[128] = "{\"temp\":5}\0"; //packet data static u8 pu_topic[128] = "v1/devices/me/telemetry\0"; //Publisher topic static u8 su_topic[128] = "v1/devices/me/attributes\0"; //Subscriber topic //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ///for GPRS //////////////////////////////////////////////////////////////// //APN #define APN "CMNET\0" #define USERID "" #define PASSWD "" //SERVER #define HOST_NAME "thingsboard.cloud" #define HOST_PORT 1883 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////// /// DEBUG AND UART /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// #define SERIAL_RX_BUFFER_LEN 2048 #define DEBUG_PORT UART_PORT1 #define DBG_BUF_LEN 512 static char DBG_BUFFER[DBG_BUF_LEN]; #define APP_DEBUG(FORMAT, ...) \ { \ Ql_memset(DBG_BUFFER, 0, DBG_BUF_LEN); \ Ql_sprintf(DBG_BUFFER, FORMAT, ##__VA_ARGS__); \ Ql_UART_Write((Enum_SerialPort)(DEBUG_PORT), (u8 *)(DBG_BUFFER), Ql_strlen((const char *)(DBG_BUFFER))); \ } char m_RxBuf_Uart[SERIAL_RX_BUFFER_LEN]; static Enum_SerialPort m_myUartPort = UART_PORT1; //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// static void CallBack_UART_Hdlr(Enum_SerialPort port, Enum_UARTEventType msg, bool level, void *customizedPara); static void Callback_Timer(u32 timerId, void *param); static void mqtt_recv(u8 *buffer, u32 length); static void message(u8 *data); void proc_subtask1(s32 taskId) { u8 data[100] = ""; u8 temp[100] = ""; u32 step = 0; u32 ret = 0; while (1) { if (m_mqtt_state == STATE_MQTT_TOTAL_NUM) { step++; Ql_sprintf(data, "{\"temp\":%5.2f}\0", readTemperature()); set1X(); setCursor(0, 3); Ql_sprintf(temp, "Tem: %5.2f Hum: %5.2f \0", readTemperature(), readHumidity()); oledPrint(temp); pub_message_id++; // The range is 0-65535. It will be 0 only when<qos>=0. ret = RIL_MQTT_QMTPUB(connect_id, pub_message_id, QOS1_AT_LEASET_ONCE, 0, pu_topic, Ql_strlen(data), data); if (RIL_AT_SUCCESS == ret) { APP_DEBUG("//<Start publish a message to server\r\n"); } else { APP_DEBUG("//<Publish a message to server failure,ret = %d\r\n", ret); } } Ql_Sleep(3000); } } void proc_main_task(s32 taskId) { ST_MSG msg; s32 ret; //<Register & open UART port Ql_UART_Register(m_myUartPort, CallBack_UART_Hdlr, NULL); Ql_UART_Open(m_myUartPort, 115200, FC_NONE); APP_DEBUG("START PROGRAM MQTT Client(SISOOG.COM)\r\n"); //<register state timer Ql_Timer_Register(MQTT_TIMER_ID, Callback_Timer, NULL); //register MQTT recv callback ret = Ql_Mqtt_Recv_Register(mqtt_recv); APP_DEBUG("//<register recv callback,ret = %d\r\n", ret); //init i2c for oled and sht20 Ql_IIC_Init(0, PINNAME_RI, PINNAME_DCD, TRUE); Ql_IIC_Config(0, TRUE, SLAVE_ADDRESS, 300); //init oled display oledInit(); oledClear(); setFont(Adafruit5x7); while (TRUE) { Ql_OS_GetMessage(&msg); switch (msg.message) { case MSG_ID_RIL_READY: APP_DEBUG("//<RIL is ready\r\n"); Ql_RIL_Initialize(); break; case MSG_ID_URC_INDICATION: { switch (msg.param1) { case URC_SIM_CARD_STATE_IND: { APP_DEBUG("//<SIM Card Status:%d\r\n", msg.param2); if (SIM_STAT_READY == msg.param2) { Ql_Timer_Start(MQTT_TIMER_ID, MQTT_TIMER_PERIOD, TRUE); APP_DEBUG("//<state timer start,ret = %d\r\n", ret); } } break; case URC_MQTT_OPEN: { mqtt_urc_param_ptr = msg.param2; if (0 == mqtt_urc_param_ptr->result) { APP_DEBUG("//<Open a MQTT client successfully\r\n"); m_mqtt_state = STATE_MQTT_CONN; } else { APP_DEBUG("//<Open a MQTT client failure,error = %d\r\n", mqtt_urc_param_ptr->result); } } break; case URC_MQTT_CONN: { mqtt_urc_param_ptr = msg.param2; if (0 == mqtt_urc_param_ptr->result) { APP_DEBUG("//<Connect to MQTT server successfully\r\n"); m_mqtt_state = STATE_MQTT_SUB; } else { APP_DEBUG("//<Connect to MQTT server failure,error = %d\r\n", mqtt_urc_param_ptr->result); } } break; case URC_MQTT_SUB: { mqtt_urc_param_ptr = msg.param2; if ((0 == mqtt_urc_param_ptr->result) && (128 != mqtt_urc_param_ptr->sub_value[0])) { APP_DEBUG("//<Subscribe topics successfully\r\n"); m_mqtt_state = STATE_MQTT_PUB; } else { APP_DEBUG("//<Subscribe topics failure,error = %d\r\n", mqtt_urc_param_ptr->result); } } break; case URC_MQTT_PUB: { mqtt_urc_param_ptr = msg.param2; if (0 == mqtt_urc_param_ptr->result) { APP_DEBUG("//<Publish messages to MQTT server successfully\r\n"); m_mqtt_state = STATE_MQTT_TOTAL_NUM; } else { APP_DEBUG("//<Publish messages to MQTT server failure,error = %d\r\n", mqtt_urc_param_ptr->result); } } break; case URC_MQTT_CLOSE: { mqtt_urc_param_ptr = msg.param2; if (0 == mqtt_urc_param_ptr->result) { APP_DEBUG("//<Closed MQTT socket successfully\r\n"); } else { APP_DEBUG("//<Closed MQTT socket failure,error = %d\r\n", mqtt_urc_param_ptr->result); } } break; case URC_MQTT_DISC: { mqtt_urc_param_ptr = msg.param2; if (0 == mqtt_urc_param_ptr->result) { APP_DEBUG("//<Disconnect MQTT successfully\r\n"); } else { APP_DEBUG("//<Disconnect MQTT failure,error = %d\r\n", mqtt_urc_param_ptr->result); } } break; default: break; } } break; default: break; } } } static void CallBack_UART_Hdlr(Enum_SerialPort port, Enum_UARTEventType msg, bool level, void *customizedPara) { } static void message(u8 *data) { set2X(); setCursor(10, 0); Ql_sprintf(data, "%s \0", data); oledPrint(data); APP_DEBUG("message: %s\r\n", data); } static void mqtt_recv(u8 *buffer, u32 length) { APP_DEBUG("//<data:%s,len:%d\r\n", buffer, length); u16 sec = 0; for (u32 i = 0; i < 100; i++) { if (buffer[i] == ',') { sec++; if (sec == 4) { u8 data[100] = ""; for (u32 y = 0; y < 100; y++) { data[y] = buffer[i + 10]; i++; if (data[y] == '"') { data[y] = '\0'; message(data); break; break; } } } } } } static void Callback_Timer(u32 timerId, void *param) { s32 ret; if (MQTT_TIMER_ID == timerId) { switch (m_mqtt_state) { case STATE_NW_QUERY_STATE: { s32 cgreg = 0; ret = RIL_NW_GetGPRSState(&cgreg); set2X(); setCursor(10, 0); oledPrint("Net check "); APP_DEBUG("//<Network State:cgreg = %d\r\n", cgreg); if ((cgreg == NW_STAT_REGISTERED) || (cgreg == NW_STAT_REGISTERED_ROAMING)) { //<Set PDP context 0 RIL_NW_SetGPRSContext(0); APP_DEBUG("//<Set PDP context 0 \r\n"); //<Set APN ret = RIL_NW_SetAPN(1, APN, USERID, PASSWD); APP_DEBUG("//<Set APN \r\n"); set2X(); setCursor(10, 0); oledPrint("Set APN "); //PDP activated ret = RIL_NW_OpenPDPContext(); if (ret == RIL_AT_SUCCESS) { set2X(); setCursor(10, 0); oledPrint("Act PDP "); APP_DEBUG("//<Activate PDP context,ret = %d\r\n", ret); m_mqtt_state = STATE_MQTT_CFG; } } break; } case STATE_MQTT_CFG: { RIL_MQTT_QMTCFG_Showrecvlen(connect_id, ShowFlag_1); //<This sentence must be configured. The configuration will definitely succeed, so there is no need to care about. ret = RIL_MQTT_QMTCFG_Version_Select(connect_id, Version_3_1_1); if (RIL_AT_SUCCESS == ret) { APP_DEBUG("//<Select version 3.1.1 successfully\r\n"); m_mqtt_state = STATE_MQTT_OPEN; } else { APP_DEBUG("//<Select version 3.1.1 failure,ret = %d\r\n", ret); } break; } case STATE_MQTT_OPEN: { ret = RIL_MQTT_QMTOPEN(connect_id, HOST_NAME, HOST_PORT); if (RIL_AT_SUCCESS == ret) { set2X(); setCursor(10, 0); oledPrint("open MQTT "); APP_DEBUG("//<Start opening a MQTT client\r\n"); if (FALSE == CLOSE_flag) CLOSE_flag = TRUE; m_mqtt_state = STATE_MQTT_TOTAL_NUM; } else { APP_DEBUG("//<Open a MQTT client failure,ret = %d-->\r\n", ret); } break; } case STATE_MQTT_CONN: { ret = RIL_MQTT_QMTCONN(connect_id, clientID, username, passwd); if (RIL_AT_SUCCESS == ret) { set2X(); setCursor(10, 0); oledPrint("con MQTT "); APP_DEBUG("//<Start connect to MQTT server\r\n"); if (FALSE == DISC_flag) DISC_flag = TRUE; m_mqtt_state = STATE_MQTT_TOTAL_NUM; } else { APP_DEBUG("//<connect to MQTT server failure,ret = %d\r\n", ret); } break; } case STATE_MQTT_SUB: { mqtt_topic_info_t.count = 1; mqtt_topic_info_t.topic[0] = (u8 *)Ql_MEM_Alloc(sizeof(u8) * 256); Ql_memset(mqtt_topic_info_t.topic[0], 0, 256); Ql_memcpy(mqtt_topic_info_t.topic[0], su_topic, Ql_strlen(su_topic)); mqtt_topic_info_t.qos[0] = QOS1_AT_LEASET_ONCE; sub_message_id++; //< 1-65535. ret = RIL_MQTT_QMTSUB(connect_id, sub_message_id, &mqtt_topic_info_t); Ql_MEM_Free(mqtt_topic_info_t.topic[0]); mqtt_topic_info_t.topic[0] = NULL; if (RIL_AT_SUCCESS == ret) { set2X(); setCursor(10, 0); oledPrint("sub MQTT "); APP_DEBUG("//<Start subscribe topic\r\n"); m_mqtt_state = STATE_MQTT_TOTAL_NUM; } else { APP_DEBUG("//<Subscribe topic failure,ret = %d\r\n", ret); } break; } case STATE_MQTT_PUB: { pub_message_id++; //< The range is 0-65535. It will be 0 only when<qos>=0. ret = RIL_MQTT_QMTPUB(connect_id, pub_message_id, QOS1_AT_LEASET_ONCE, 0, pu_topic, Ql_strlen(test_data), test_data); if (RIL_AT_SUCCESS == ret) { APP_DEBUG("//<Start publish a message to MQTT server\r\n"); m_mqtt_state = STATE_MQTT_TOTAL_NUM; } else { APP_DEBUG("//<Publish a message to MQTT server failure,ret = %d\r\n", ret); } break; } case STATE_MQTT_TOTAL_NUM: { break; } default: break; } } } #endif // __CUSTOMER_CODE__
همچنین لازمه که یک تسک به نام proc_subtask1
اضافه بشه به برنامه و کتابخانه های sht20 و oled هم به پروژه اضافه بشه.
توضیح کلیات کد
توی کد ما دو تسک اجرا میشه تسک اصلی وظیه راه اندازی بخش های مختلف و oled و … رو داره ، تسک دوم هم در صورتی که به سرور متصل باشیم هر 3 ثانیه دما رو برای سرور ارسال میکنه.
غیر از اون هم یه تایمر داریم که هر 500 میلی ثانیه اجرا میشه و مرحله به مرحله اتصال به سرور و راه اندازی mqtt رو انجام میده.
بعد از اتصال به سرور و subscribe شدن ماژول ، بعد از هر بار دریافت دیتا در تاپیک مورد نظر تابع mqtt_recv
صدا زده میشه ، من توی این تابع کدی نوشتم که بیاد و متن دریافت شده رو برای تابع message
ارسال کنه تا هم روی نمایشگر نشون داده بشه و هم توی سریال چاپ بشه.
HOST_NAME
مشخص کنید و توکنی رو هم که broker به شما میده توی متغیر username قرار بدید.نکته:
نسخه ای sdk که من برای نوشتن این مطلب ازش استفاده کردم 1.8 هست. برای اینکه به درستی بتونید ازش جواب بگیرید لازم هست که حتما فریمور ماژول رو هم آپدیت کنید. نسخه مناسب این sdk ورژن MC60CAR01A15 هست که میتونید از باکس دانلود در آخر مطلب دریافتش کنید.
حالا بریم سراغ broker
من از thingsboard برای اینکار استفاده کردم که بتونم داشبوردی هم داخلش طراحی کنم و اطلاعات رو اونجا نمایش بدم. برای اینکار لازمه که یه اکانت داخلش بسازید (که رایگان هست) و بعد از اون دستگاه رو داخلش اضافه کرده و داشبورد رو طراحی کنید. این مراحل رو به صورت فیلم آماده کردم که میتونید استفاده کنید.
و این هم از تست ماژول و ارسال و دریافت دیتا
همونطور که در ویدئو بالا مشخص هست من از یک level shfter برای تغییر سطح ولتاژ i2c استفاده کردم تا بشه از oled و سنسور sht20 استفاده کرد.
کتابخونه های sht20 و oled رو هم خودم آماده کردم که میتونید توی فایل پروژه اونها رو هم پیدا کنید.
روند ساخت کتابخانه
روند ساخت این کتابخونه ها هم چندان مشکل نیست و شما میتونید هر ماژول دیگه ای رو حتی با پروتکل های دیگه به کتابخونه های open cpu ماژول اضافه کنید من روندی که برای ساخت این کتابخونه ها طی کردم رو میگم که شاید به درد شما هم بخوره:
- اول از همه یک کتابخونه سبک و کوچیک مرتبط با ماژولی که میخوام ازش استفاده کنم رو توی کتابخونه های آردوینو پیدا میکنم (این یکی از جاهایی هست که آردوینو توی کار حرفه ای کمکتون میکنه)
- بعد کد c++ رو به c تبدیل می کنم (چون معمولا کتابخونه های آردوینو با کمک شی گرایی نوشته شدند).
- حالا توابعی که وابسته به سخت افزار هستند رو تغییر میدم مثلا تابعی که اطلاعات i2c رو ارسال میکنه در آردوینو و mc60 متفاوت هستند ، پس لازمه که اونها دوباره نوشته بشند.
- مرحله آخر هم تست کتابخونه هست. من برای اینکار یکبار از آردوینو استفاده میکنم و با ماژول ارتباط میگیرم و با لاجیک آنالایزر پکت ها رو بررسی میکنم ، بعد از اون کتابخونه ای که خودم نوشتم رو اجرا کرده و همین تست رو تکرار میکنم و کد رو ویرایش میکنم (بعضا هم نیاز به کمک گرفتن از دیتاشیت ماژول میشه که مهارت دیتاشیت خوندن اینجا به کمکتون میاد).
کدی که در بالا آورده شد به کمک example ی که در sdk بود نوشته شده ، میتونه بهتر از این نوشته بشه پس بهتره که آستینتون رو بالا بزنید و یه ادیتی روش برید?. برای دست گرمی و اینکه بهتر درکش بکنید میتونید علاوه بر دما، رطوبت رو هم برای سرور ارسال کرده و توی یک باکس جدا نمایش بدید، یا اگه حرفه ای تر هستید اطلاعات مکان رو هم ارسال کنید و توی نقشه نشون بدید.
لینک های دانلود:
آخرین نسخه sdk (ورژن1.8) به همراه کد پروژه و کتابخانه oled و sht20 ، و آخرین ورژن فریمور ماژول (ورژن MC60CAR01A15)
پک کامل تمام نرم افزار ها و داکیومنت های مورد نیاز برای کار با ماژول MC60
در این قسمت میتونید به همه قسمتهای سری آموزش های ماژول mc60 دسترسی پیدا کنید:
کار با ماژول تمام عیار mc60 – قسمت اول – برد راه انداز
کار با ماژول تمام عیار mc60 – قسمت دوم – راه اندازی OpenCPU
کار با ماژول تمام عیار mc60 – قسمت سوم – ساخت ردیاب
کار با ماژول تمام عیار mc60 – قسمت چهارم – OpenCPU و تکمیل ردیاب
کار با ماژول تمام عیار mc60 – قسمت پنجم – ساخت MP3 Player
کار با ماژول تمام عیار mc60 – قسمت ششم – نمایشگر oled
کار با ماژول تمام عیار mc60 – قسمت هفتم – کار با MQTT (همین قسمت)
منبع:سیسوگ