بالاست لامپ فلورسنت

 

بالاست مغناطیسی لامپ فلورسنت یا لامپ کم مصرف شامل دو جزء اصلی (استارتر و چوک) و یک جزء فرعی (خازن) است. بالاست مغناطیسی لامپ فلورسنت شامل المان های زیر است:

چوک لامپ فلورسنت

چوک یا سلف در واقع از یک سیم پیچ که به دور یک هسته آهنی پیچیده شده تشکیل شده است. چوک با کمک استارتر در لحظه راه اندازی ولتاژ زیاد مورد نیاز لامپ برای شروع تخلیه الکتریکی را تأمین می کند.

در واقع با توجه به خاصیت سلفی در چوک، که در آن ولتاژ دو سر چوک با مشتق جریان و ضریب اندوکتانس متناسب است، در نتیجه با قطع ناگهانی جریان در حین راه اندازی این کار توسط استارتر، ولتاژی در حدود ۷ ۸۰۰ – ۶۰۰ در سر چوک القا می شود.

از آنجا که چوک به صورت سری در مدار قرار می گیرد، ولتاژ القا شده در دو سر چوک با ولتاژ خط جمع شده و ولتاژ مورد نیاز برای راه اندازی لامپ فلورسنت حدود (۷ ۱۰۰۰ – ۸۰۰) را تأمین می کند.

استارتر لامپ فلورسنت

استارتر از دو نوار فلزی تشکیل شده که داخل یک محفظه شیشه ای پر شده با گاز نئون قرار می گیرند و به صورت موازی با لامپ قرار می گیرد. یکی از این نوارها از دو فلز غیر همنام تشکیل شده است که به آن بی متال (Bimetal) نیز می گویند.

در لحظه راه اندازی، ولتاژ خط باعث وقوع تخلیه الکتریکی در محفظه گاز نئون شده و بین دو نوار فلزی جرقه ایجاد می شود. در این مدت جریان از مسیر چوک، الکترودهای واقع در دو سر لامپ و استارتر جاری شده و باعث گرم شدن الکترودها و گاز داخل لامپ و تأمین مقدار کافی الکترون برای ایجاد مسیر تخلیه الکتریکی می شود.

وقوع جرقه باعث گرم شدن بی متال و متمایل شدن آن به سمت نوار دیگر می شود. چون جنس دو فلز تشکیل دهنده بی متال با هم متفاوت است، در اثر گرم شدن، این دو فلز به میزان متفاوتی منبسط می شوند، در نتیجه به واسطه گرم شدن به یک سمت متمایل می شوند.

کج شدن نوار بی متال تا آنجا ادامه می یابد که دو نوار به یکدیگر متصل شوند. در نتیجه جرقه خاموش شده و فضای داخل محفظه و بی متال ها سرد می شوند. با سرد شدن بی متال، نوارهای فلزی از یکدیگر جدا شده و جریان الکتریکی ناگهان قطع می شود. در نتیجه اختلاف پتانسیل نسبتاً بزرگی دو سر سلف القا می شود.

چنانچه در این مدت، الکترودها و گاز داخل لامپ، به اندازه کافی گرم شده باشند و الکترون به میزان کافی داخل لامپ تامین شده باشد، لامپ روشن می شود، در غیر اینصورت، مجدداً تخلیه الکتریکی در داخل محفظه نئون آغاز می شود و جریان الکتریکی مجدداً جاری می شود. این فرایند که به آن پیش گرمایش می گویند. آنقدر تکرار می شود که لامپ به اندازه کافی گرم شده و روشن شود. بدیهی است در شرایطی که دمای محیطی پایین باشد و یا ولتاژ شبکه پایین تر از مقدار نامی خود باشد، لامپ با تعداد دفعات چشمک زدن بیشتری روشن می شود.

قطع و وصل ناگهانی جریان، باعث انتشار نویز در محدوده فرکانس رادیویی شده و در عملکرد دستگاه های جانبی نظیر تجهیزات سمعی بصری می تواند اختلالاتی ایجاد کند. از این رو، یک خازن کوچک نیز به عنوان فیلتر بالاگذر به صورت موازی با محفظه شیشه ای حاوی گاز نئون در داخل استارتر نصب می شود.

یکی از معایب این نوع مدارات در این است که زمانی که لامپ به انتهای عمر خود می رسد (ماده امیتر که سطح الکترود را پوشانده است تمام می شود)، لامپ فلورسنت مرتب چشمک میزند و نمی تواند روشن شود.

در طی این مدت، چوک گرم شده و دمای آن به مقداری بسیار بالاتر از دمای مجاز نامی می رسد. این کار ضمن اینکه احتمال آتش سوزی و یا از بین رفتن چراغ را بالا می برد، باعث کاهش قابل توجه عمر بالاست نیز می شود.

برای جلوگیری از این مشکل، نوع جدیدی از استارترها تحت عنوان استارترهای الکترونیکی تولید شده اند.

در ساختمان این نوع استارترها، از مقاومت های NTC استفاده شده است. با چشمک زدن مکرر لامپ فلورسنت و در اثر عبور جریان از استارتر، دمای آنها بالاتر رفته و جریان مدار قطع می شود.

این کار عمر تجهیزات روشنایی را به میزان قابل توجهی بالا می برد. استفاده از این نوع استارترها به ویژه در مواردی که سقف بلند است و امکان تعویض لامپ و استارتر دشوار است و نیز در چراغ های بسته (ضد رطوبت و گرد و غبار) توصیه می شود، چرا که در مورد این نوع چراغ ها بالا رفتن دمای دو سر لامپ در اثر چشمک زدن مکرر می تواند باعث آسیب رسیدن به محفظه چراغ بشود.

خازن موازی لامپ فلورسنت

با توجه به خاصیت سلفی چوک، مقدار قابل توجهی توان راکتیو (تقریبا برابر با توان اکتیو لامپ) توسط کل سیستم از شبکه جذب می شود. این امر موجب بالا رفتن جریان خط و در نتیجه افزایش قطر سیم ها شده و یا تلفات را در سیم های هادی افزایش می دهد و باعث گرم شدن آنها می گردد.

برای جلوگیری از این منظور، یک خازن، به صورت موازی با مدار لامپ، در داخل چراغ قرار می گیرد و توان راکتیو مورد نیاز مجموعه را تامین می کند. به این ترتیب جریان خط تا حدود %۵۰ کاهش می یابد.

خازن سری لامپ فلورسنت

یکی از ویژگی های لامپ های فلورسنت این است که وقتی لامپ با فرکانس شبکه کار می کند (مثلا ۵۰ هرتز) در هر ثانیه لامپ ۱۰۰ با روشن و خاموش می شود در نتیجه لامپ به طور محسوسی سوسو می زند. به این اثر اصطلاحاً فلیکر نیز گفته می شود.

فلیکر علاوه بر اینکه بر شبکیه چشم انسان تاثیر نامطلوب دارد و باعث افزایش خستگی افراد می گردد، یک تاثیر دیگر نیز دارد که به آن اثر استروبوسکوپیک (Stroboscopic Effect) گفته می شود.

در مجموعه های صنعتی با موتورهای دوار، چنانچه تعداد زیادی لامپ فلورسنت با هم روشن باشند و فرکانس دوران موتورهای الکتریکی با فرکانس سوسو زدن لامپ های فلورسنت یکی باشد، ممکن است موتورهای دوار ساکن به نظر برسند و باعث ایجاد خطرات جانی برای افراد شود. برای اینکه این مشکل تاحدی بر طرف شود، هر گروه از لامپ ها را از طریق یک فاز تغذیه می کنند.

به این ترتیب، لامپ های مختلف با اختلاف زاویه °۱۲۰ نسبت به هم سوسو میزنند. در مواردی که این امکان وجود نداشته باشد، برای برخی از چراغ ها یک خازن به صورت سری قرار می دهند تا جریان کل مدار به صورت پیش فاز باشد. در نتیجه بین جریان چراغ های مختلف اختلاف فازی متناسب با ظرفیت خازن سری وجود خواهد داشت که تا حد زیادی اثر استروبوسکوبیک را کاهش می دهد.

در زیر دیاگرام یک مدار لامپ فلورسنت معمولی را با خازن در ورودی اصلی مشاهده می نمایید:

اثر استروبوسکوپ (ثابت دیدن اجسام دوار)

لامپ های تخلیه، دوبار در هر سیکل (در نقاطی که جریان صفر می شود) خاموش می شوند. به عبارتی دیگر، در فرکانس ۵۰ هرتز برق شهر، ۱۰۰ بار در ثانیه خاموش می شوند. البته این حالت برای چشم انسان قابل تشخیص نیست. اما اگر وسایل دوار در این نوار رؤیت شوند، بسته به سرعت آنها ممکن است ساکن به نظر برسند و خطراتی ایجاد کنند. در واقع با همزمان شدن سیکل حرکت دورانی و سیکل روشن-خاموش شدن لامپ، این پدیده روی می دهد.

برای رفع این اشکال و حذف خطرات آن، چراغ های با بیشتر از یک لامپ، که جریان های هریک دارای اختلافات فاز با دیگری است، استفاده می شود. در این حالت، چشمک زدن لامپ ها با یکدیگر منطبق نمی شود. برای ایجاد اختلاف فاز می توان فازهای مختلف سیستم برق سه فاز را به هر لامپ متصل نمود که هزینۀ بالای سیم کشی و ایمنی را به دنبال دارد. روش دیگر، استفاده از خازن برای ایجاد اختلاف فاز است که این روش بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

برای اینکه بتوانیم اجسام متحرک را ثابت ببینیم باید با فرکانسی معادل فرکانس حرکت آنها به صورت لحظه ای به آنها نور بتابانیم فرض کنید در داخل یک صفحه گرد دوار، یک سوراخ ایجاد کنیم. حال اگر این صفحه را در مقابل یک منبع نور (هر نوع لامپی) قرار دهیم، با هر دور چرخش صفحه، منبع نور یک بار در مقابل سوراخ قرار گرفته و دستگاه یک فلاش خواهد زد. با تغییر سرعت چرخش این صفحه می توان فرکانس این فلاش ها را نیز کم و زیاد نمود.

کاربرد این دستگاه برای خواندن نوشته در حال حرکت مانند پلاک ماشین یا شماره سریال اجسام است یا ترک های احتمالی ایجاد شده بر روی جسم متحرک در دستگاه ها و نوارهای نقاله. در خصوص مثال های گفته شده، کاهش سرعت دوران آن جسم امکان پذیر نیست یا اینکه ممکن است هزینه سنگینی داشته باشد.

به عنوان مثال اگر بخواهید پرۀ یک توربین آبی را از حرکت بایستد، باید هزینه گزافی را متحمل شوید و کل نیروگاه را از کار بیاندازید. پس راحت تر است تا از دستگاه استروبوسکوپ بهره گرفته شود تا عیوب احتمالی روی پره های توربین را چک کرد.

مزایا و معایب بالاست مغناطیسی لامپ فلورسنت

مزایا

• • قیمت پایین
  • تکنولوژی ساخت آسان

معایب

• • توان تلفاتی بالا،
  • عدم تنظیم ولتاژ دو سر لامپ،
  • ضریب قدرت پایین (در حالتی که خازن نصب نشود)،
  • نیاز به تعداد قطعات زیاد در داخل چراغ،
  • انتشار نویز صوتی در محیط، در صورت از بین رفتن عایق بین ورقه ها
  • تأثیرگذاری تغییرات ولتاژ شبکه به عملکرد لامپ و نقطه کار آن،
  • افزایش تعداد دفعات روشن و خاموش شدن لامپ (سوئیچینگ)
  • کاهش طول عمر لامپ و وزن زیاد.

بالاست الکترونیکی لامپ فلورسنت

از حدود سال های ۱۹۸۵، استفاده از بالاست های الکترونیکی به جای بالاست های مغناطیسی افزایش یافت. در بالاست های الکترونیکی، ولتاژ متناوب شبکه، توسط مدارات یکسو ساز، ابتدا به ولتاژ مستقیم تبدیل می شود. سپس مجدداً، ولتاژ یکسو شده به ولتاژ متناوب با دامنه مورد نیاز و فرکانس بالا (بیش از KHz 20 ) شود.

در بالاست های الکترونیکی نیز، برای محدودسازی جریان لامپ پس از روشن شدن، یک سلف، سر راه مدار قرار می گیرد، با این حال با توجه به بالا بودن فرکانس اندازه سلف می تواند بسیار کوچک باشد. در نتیجه وزن بالاست های الکترونیکی کاهش می یابد، ضمن اینکه مقدار تلفات اهمی آن به میزان قابل توجهی کم می شود.

یکی از قابلیت های بالاست های الکترونیکی این است که یک قسمت از مدار مرتب از جریان خروجی فیدبک می گیرد و در صورت تمام شدن عمر لامپ به چاپر فرمان داده و جریان لامپ را قطع می کند. این کار باعث ایمنی بیشتر و جلوگیری از آسیب رسیدن به لامپ می شود.

برخی از بالاست های الکترونیکی ممکن است به گونه ای طراحی شده باشند که بتوانند بیش از یک لامپ را روشن کنند. این نوع بالاست ها، در حالت کلی به دو گروه تقسیم می شوند:

 ۱- نوع اتصال سری

۲- نوع اتصال موازی

در نوع اتصال سری، لامپ ها، به صورت سری با هم و به بالاست وصل می شوند. در این نوع بالاست ها در صورتی که یکی از لامپ ها از مدار خارج شود، لامپ دیگر متصل به بالاست نیز نمی تواند روشن شود.

مزیت این نوع بالاست ها در این است که پیش از روشن شدن، جریان پیش گرم کننده به میزان کنترل شده ای در لامپ جاری می شود. در نتیجه طول عمر لامپ افزایش می یابد. در بالاست های با اتصال موازی، لامپ های مختلف، باهم به صورت موازی به بالاست الکترونیکی وصل می شوند.

لذا چنانچه یکی از لامپ ها از مدار خارج شود، سایر لامپ ها کماکان روشن باقی می مانند. در این نوع بالاست ها لامپ بدون جریان پیش گرم کننده و تنها با اعمال یک ولتاژ لحظه ای به یکی از دو سر لامپ، روشن می شود.

به همین دلیل به این نوع بالاست ها راه انداز سریع (Instant Start) نیز می گویند. این کار تا حدی طول عمر لامپ را کاهش می دهد. در نتیجه در کاربردهایی که در آن لامپ بیش از سه بار در روشن و خاموش می شود، این نوع بالاست ها مناسب نیستند.

تفاوت لامپ کم مصرف فشرده CFL با لامپ های LED

۱- جنس تیوب لامپ های CFL از شیشه است. در واقع لامپ های CFL، لامپ های فلورسنت با بالاست الکترونیکی سرخود هستند و دارای مقدار کمی جیوه هستند. لامپ های LED از گروه لامپ های کم مصرفی هستند که شامل چیپ های نیمه هادی LED، هیت سینک و حباب هستند.

۲- از نظر نوردهی، لامپ های LED نسبت به لامپ های CFL نور بیشتری دارند.

۳- روشن و خاموش شدن لامپ های LED بدون تأخیر و فوری است. این در حالی است که لامپ های CFL نیاز به کمی زمان دارند تا به طور کامل روشن شوند.

۴- طول عمر لامپ های CFL با روشن و خاموش شدن های مکرر کاهش می یابد در حالی که لامپ های LED نسبت و خاموش و روشن شدن مقاوم هستند.

یک نکته:

جای گزینی لامپ LED به جای فلورسنت در مدار

در صورتی که بخواهیم لامپ LED (تیوب های T8، LED) را جای گزین تیوب های فلورسنت در مدار کنیم، این کار در طی دو مرحله انجام می شود:

ابتدا اتصال کوتاه نمودن بالاست و سپس جدا کردن استارتر از مدار و نصب LED.

به طور کلی لامپ های T8) LED)، جای گزین مناسبی برای لامپ های فلورسنت هستند؛ زیرا از نظر اندازه و سرپیچ با لامپ های فلورسنت (که در اصطلاح لامپ مهتابی نامیده می شوند) یکسان هستند.

در شکل های زیر دو نمونه مدار را در شرایط نصب لامپ فلورسنت و پس از جای گزین نمودن LED به جای آن را مشاهده می کنید.

دفع ضایعات بالاست فلورسنت

ضوابط محلی که در مورد دفع ضایعات بالاست های محتوی مواد PCB باید رعایت شود اغلب بسیار سخت گیرانه هستند. علاوه بر آن برخی از سازمان ها و موسساتی که تحت نظر سازمان حفاظت از محیط زیست مشغول به فعالیت هستند دستورالعمل هایی را در مورد روشهای مختلف دفع ضایعات بالاست های محتوی PCB منتشر کرده اند.

در حال حاضر روشی که برای آزمایش میزان سمی بودن مواد مورد استفاده در لامپ ها به کار گرفته میشود روش TCLP است که در آن مواد مورد استفاده در لامپ مورد آزمایش قرار می گیرد و سمی بودن یا نبودن ضایعات آن اعلام می شود.در هنگام آزمایش یک لامپ با استفاده از روش TCLP، نتیجه آزمایش به عوامل مختلفی از جمله کارخانه سازنده لامپ، عمر لامپ و روش های آزمایشگاهی مورد استفاده بستگی خواهد داشت.

علاوه بر آن قوانین و آیین نامه های محلی نیز به شکل های مختلفی از جمله آیین نامه های مکتوب، بخش نامه های منطقه ای و توصیه های ابلاغ شده به موسسأت و شرکت چهارچوب مشخصی را برای دفع این نوع مواد تعیین کرده است. به عنوان مثال در برخی مناطق بالاست های محتوی PCB در گروه مواد سمی و خطرناک جای نمی گیرند ولی قرار دادن آنها در داخل زباله های خشک معمولی نیز مجاز نیست. به این ترتیب پیش از دفع ضایعات مربوط به تمامی ژنراتورهایی که در آنها از مواد PCB استفاده شده است.

قوانین و آیین نامه های محلی باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. به طور کلی برای دفع ضایعات بالاست های محتوی مواد PCB بدون نشتی سه روش مختلف وجود دارد که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت. این سه روش عبارتند از:

1. سوزاندن ضایعات در دمای بسیار بالا
2. بازیابی بالاست ها
3. ذخیره کردن ضایعات در مکان های مخصوص

سوزاندن ضایعات در دمای بسیار بالا

سوزاندن ضایعات در دمای بسیار بالا یکی از روش های متداول دفع این دسته از ضایعات به شمار می رود. علت اصلی تمایل بسیاری از شرکت ها به استفاده از این روش آن است که پس از سوزاندن آنها دیگر هیچ اثری از ضایعات PCB باقی نمی ماند و این مواد را به صورت دائمی از چرخه ضایعات محیط زیست خارج می کند.

بدین ترتیب علاوه بر حفظ سلامت محیط زیست، ظرفیت دفع ضایعات این چنین در آینده نیز حفظ می شود. هرچند که باید به این مسأله اشاره کرد که سوزاندن ضایعات PCB در مقایسه با بسیاری از روش های متداول هزینه بالاتری را به همراه دارد ولی در هر صورت مزایای این روش به اندازهای قابل توجه است که بسیاری از شرکت ها علی رغم هزینه بالاتر تمایل به استفاده از این روش دارند.

بازیابی بالاست ها

در روش بازیابی بالاست ها، مواد محتوی PCB شامل خازن ها و مواد قیری مانندی که در جداره خارجی آنها مورد استفاده قرار می گیرد از سایر مواد غیر PCB جدا می شوند.

بدین ترتیب مواد PCB برای سوزاندن در دمای بالا یا ذخیره در مکان های مخصوص ارسالش شده و سایر مواد پس از بازیابی دوباره وارد چرخه مصرف می شوند.

فلزاتی از قبیل مس و فولاد را می توان بار دیگر پس از بازیابی در داخل بالاست های جدید یا سایر محصولات مورد استفاده قرار داد. به طور کلی پس از تفکیک شدن مواد PCB از بالاست های محتوی PCB سایر مواد بازیابی شده از بالاست را می توان دوباره وارد چرخه مصرف نموده و مورد استفاده قرار داد.

ذخیره کردن ضایعات در مکان های مخصوص

بالاست هایی که محتوی مواد PCB هستند را می توان در مکان های مخصوصی که برای ذخیره ضایعات مواد شیمیایی و ضایعات مواد خطرناک در نظر گرفته شده است دفع کرد.

این روش در مقایسه با سایر روش های دفع ضایعات PCB با هزینه کمتری همراه است ولی عیب بزرگ آن خارج نشدن مواد PCB از چرخه ضایعات محیط زیست است.

هرچند که در حال حاضر بر مبنای بسیاری از آیین نامه ها و قوانین محلی دفع ضایعات مواد PCB در مکان های مخصوص بلامانع است ولی این مساله در آینده خطراتی را متوجه محیط زیست می کند. بنابراین استفاده از این روش علی رغم هزینه پایین تر و نداشتن منع قانونی چندان توصیه نمی شود.

• روش بسته بندی ضایعات بالاست های PCB

صرف نظر از این که چه روشی برای دفع ضایعات بالاست های PCB انتخاب شود، تمامی این ضایعات باید در بشکه های ۵۵ گالنی قرار داده شوند که امکان حمل و نقل آنها به سادگی وجود داشته باشد.

به طور معمول در هر یک از این بشکه ها بسته به میزان فشردگی بالاست ها به یکدیگر بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ بالاست جای می گیرد. پس از قرار دادن این بالاست ها در داخل بشکه ها در فضای خالی باقی مانده به منظور حفظ ایمنی و جلوگیری از انتشار مواد PCB باید از مواد جاذب استفاده شود و بر روی بشکه ها نیز متناسب با قوانین محلی از علائم هشدار دهنده مناسبی استفاده شود.

توجه داشته باشید که وزن هر یک از این بشکه ها پس از بسته بندی به بیش از ۱۰۰۰ پوند می رسد. بنابراین در هنگام حمل و نقل آنها باید اقدامات پیشگیرانه لازم جهت حفظ ایمنی افراد صورت پذیرد.

• هزینه های مرتبط با دفع ضایعات بالاست های PCB

هزینه های مرتبط با روش سوزاندن ضایعات در دمای بالا یا دفع آنها در مکان های مخصوص بسته به شرایط ممکن است تفاوت چشمگیری با یکدیگر داشته باشند. به طور کلی عواملی که در تعیین هزینه دفع ضایعات محتوی مواد PCB موثرند را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:

مقدار ضایعاتی که باید دفع شوند.

فاصله محل تولید ضایعات تا محل دفع آن ها

نزدیکی به دستگاه های زباله سوز دما بالا و محل دفع ضایعات

مالیات و سایر عوارض قانونی مرتبط

یکی دیگر از مسائلی که باید در هنگام ارزیابی هزینه دفع ضایعات در نظر گرفته شود، محاسبه هزینه بر مبنای وزن ضایعاتی و تعداد بالاست هایی است که باید دفع شوند. برای مثال وزن بالاست های F40 به طور معمول برابر با ۳٫ ۵lbs است در حالی که وزن بالاست های F96 در حدود ۸Ibs است.

بنابراین محاسبه مقدار ضایعات دفع شده هم بر مبنای وزن آنها و هم بر مبنای تعداد بالاستها می تواند معیار مناسبی را برای ارزیابی هزینه در اختیار شما قرار دهد.

 

بازیافت بالاست محتوای PCB 

یکی از خطراتی که ضایعات بالاست لامپ های فلورسنت ایجاد می کنند، مشکلاتی است که به دلیل وجود ایزومرهای کلردار بی فنیل که به اختصار به آن ها PCB می گویند برای سلامت انسان ایجاد می کند. این ایزومرهای علاوه بر بالاست لامپ های فلورسنت در ترانسفورماتورهای روغنی نیز مورد استفاده قرار می گیرند که البته در سال های اخیر این نوع ترانسفورماتورها در حال جایگزینی با ترانسفورماتورهای جدیدتر است.

در بالاست لامپ های فلورسنت و لامپ های HID از خازن کوچکی استفاده می شود که اغلب مقدار قابل توجهی PCB در آن به کار رفته است. انجمن کنترل آلاینده های سمی (TSCA) در سال ۱۹۷۶ میلادی تولید و استفاده از کلیه محصولات و اقلامی که در آنها به هر شکلی از مواد PCB استفاده شده است را ممنوع اعلام کرد.

روش صحیح از بین بردن و یا بازیابی بالاست های این نوع لامپ ها به عوامل متعددی وابسته است که از آن جمله می توان به نوع و شرایط کارکرد این بالاست ها و ضوابطی اشاره کرد که در آیین نامه های محلی ذکر شده است.

انجمن TSCA به طور خاص دستورالعمل های مشخصی را برای چگونگی دفع ضایعات بالاست هایی که در آنها از مواد PCB استفاده شده را تعیین کرده است.

به دلیل آن که قوانین محلی و ضوابطی که برای دفع این گونه ضایعات وجود دارد در نقاط مختلف با یکدیگر متفاوت است پیش از هر اقدامی باید آیین نامه ها و استانداردهای محلی به دقت مورد بررسی قرار گیرد.

• روش شناسایی بالاست های PCB

برای شناسایی آن دسته از بالاست هایی که در آنها از مواد PCB استفاده شده است نکات زیر را در نظر داشته باشید:

1. تمامی بالاست هایی که پیش از سال ۱۹۷۹ میلادی ساخته شده اند محتوی مواد PCB هستند.
2. بر روی تمامی بالاست هایی که پس از سال ۱۹۷۹ میلادی ساخته شده اند و در ساخت آنها به هیچ وجه از مواد PCB استفاده نشده است برچسبی قرار داده شده است که بر روی آن عبارت “No PCBs“ حک شده است.
3. در صورتی که بر روی بالاستی هیچ برچسبی مبنی بر این که در ساخت آن از مواد PCB استفاده نشده است پیدا نکردید، فرض را بر آن بگذارید که در ساخت آن از مواد PCB استفاده شده است.
4. یکی از مسائل بسیار مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد آن است که آیا بالاست هایی که محتوی PCB هستند پیش از تعویض دچار نشتی شده اند یا خیر.

• دفع ضایعات بالاست های محتوی PCB بدون نشتی

در حال حاضر بر مبنای قوانین فدرال کشور آمریکا، بالاست هایی که به همراه لامپ های HID و لامپ های فلورسنت مورد استفاده قرار گرفته و نشتی مواد PCB در آنها وجود ندارد را می توان به همراه سایر زباله های خشک در مراکز برون شهری که به همین منظور در نظر گرفته شده است دور ریخت.

آژانس حفاظت از محیط زیست توصیه می کند که این دسته از بالاست ها در داخل بشکه های ۵۵ گالنی جمع آوری شود. لازم به ذکر است که مورد اخیر از نظر حقوقی تنها یک توصیه به شمار می رود و برای شرکت های که طبق آن عمل نکنند منع قانونی ندارد.

طبق توصیه دپارتمان کیفیت محیط زیست به نام Green Lights نیز بهتر است بالاست های محتوی مواد PCB که نشتی ندارند در دمای بسیار بالا سوزانده و یا در یک مرکز بازیابی مواد شیمیایی بازیافت شوند. از دیگر مسائلی که باید در هنگام دفع ضایعات بالاست های بدون نشتی محتوی مواد PCB در نظر گرفته شود، قوانین و آیین نامه های محلی است.

•  بالاست های PCB همراه با نشتی

ایجاد سوراخ و یا سایر آسیب های فیزیکی در جداره خارجی بالاست موجب می شود تا ماده ای روغنی شکل و قیر مانند از بالاست خارج شود.

در صورتی که این ماده محتوی مواد PCB باشد، بالاست و تمامی موادی که به نوعی با آن در تماس بوده اند در گروه مواد PCB جای می گیرند و باید آن ها را بر مبنای آیین نامه ها و کدهای محلی دفع کرد. یکی از روش های دفع ضایعات این نوع بالاست ها سوزاندن آنها در داخل دستگاه های زباله سوزی است.

در هنگام دفع ضایعات این بالاست ها دقت کنید که بالاست و مواد منتشره از داخل آن با اطراف تماس پیدا نکند، چرا که تمامی اجزایی که به نوعی با مواد PCB و این بالاست ها تماس پیدا کنند نیز از جمله ضایعاتی به شمار می روند که طبق قوانین موجود باید دفع شوند. به منظور بسته بندی، ذخیره، حمل و نقل و دفع این نوع مواد باید از پرسنل مجرب و آموزش دیده استفاده کرد.

 

 

 

 

منبع:الیکا